تاريخ مشاوره : پنج شنبه 1/2/1390
تاريخ پاسخ : پنج شنبه 1/2/1390
تحصيلات : فوق ديپلم
سن : 40
گروه : طب سنتی اسلامی
سوال : یبوست
پاسخ : باتشکراز مشاوره :یبوست یا خشکی مزاج عارضه‌ای در دستگاه گوارش است که به موجب آن مواد دفعی در رودهٔ بزرگ سفت می‌شوند و دفع آنها با درد و سختی همراه میشود.
یبوست حاد ممکن است سبب بسته شدن روده شود، که به نوبهٔ خود ممکن است نیاز به عمل جراحی داشته باشد.
علل بروز این عارضه ممکن است سوء مزاج گوارشی و رژیم غذایی نامناسب، بر هم خوردن تعادل هورمونی، اثر جانبی داروهای مصرفی و یا آناتومی بدن باشد. روش‌های درمان شامل اصلاح مزاج و رژیم غذایی و تمرینات ورزشی است.
علل یبوست
علت اصلی معمولاً کندی سرعت عبور مواد از کولون و یا اختلال دفع است. برخی از بیماری‌ها موجب یبوست می‌شوند مانند غلبه اخلاط خشک (سودا و صفرا) و رژیم کم‌فیبر یا کم‌آبی، کم‌کاری تیروئید، بیماری دیابت، تومورها و سرطان‌های روده.
عوامل تشدید
عوامل شایعی که یبوست را تشدید می‌کند عبارتند از: متناسب نبودن تغذیه با مزاج سرشتی، نداشتن رژیم غذایی حاوی سبزیجات و میوه‌ها، کم مصرف کردن مایعات و نداشتن فعالیت فیزیکی مناسب. مصرف برخی از داروها مثل داروهای ضد فشارخون بالا و برخی داروهای پایین آورندهٔ چربی خون هم در ایجاد یبوست موثرند. شرایط فیزیولوژیکی مثل حاملگی و افزایش سن، تعدادی از بیماری‌ها که با کاهش حرکت همراه است مانند قطع نخاعی یا بیماریهای عضلانی مثل دیستروفی عضلانی نیز از علل یبوست‌اند.
برخی بیماریهای روده بزرگ که به جهت اختلال در حرکات روده بزرگ میباشد مثل بیماری رودهٔ تحریک‌پذیر، بیماریهای مرتبط به عضلات کف لگن و بالاخره افسردگی از علل دیگر ایجاد یبوست هستند.مصرف مواد مخدر و هم چنین قرص های حاوی مواد مخدر سنتی و صنعتی همانند ترامادول و متادون نیز میتواند باعث ایجاد یبوست گردد
روش درمان
روش درمان براساس علت یبوست تعیین میشود. در ابتدا باید رژیم غذایی این افراد با توجه به مزاجشان اصلاح شود. در صورتی که جواب مناسب گرفته نشد، از داروهای ملین و به ترتیب از داروهای بی ضرر، کم ضرر و داروهای محرک شروع می‌کنیم تا به نتیجه مطلوب برسیم. البته تمام بیماران نیازمند مصرف دارو نیستند. در صورت امکان قطع داروهایی که منجر به یبوست میشود از راه‌های درمان است. درمان بیماریهای سرد مثل کم‌کاری تیروئید و سایر بیماری‌ها باید انجام شود.
برخی از ملینهای معروف عبارتند از زیتون و انجیر و میوه تمر هندی، داروهای گیاهی مانند سناگل، سی لاکس و پسیلیوم، مسهلها مانند لاکتولوز، و حنظل و روغن کرچک.
تغییر در رژیم غذایی
تغییر در رژیم غذایی شامل اصلاح تغذیه بر اساس مزاج سرشتی هر فرد بوده و توصیه به مصرف مواد غذایی پر فیبر مانند سبزیجات و افزایش مصرف میوه‌جات است. افزایش تحرک و فعالیت بیمار نیز توصیه میشود.نوشیدن اب و چای کمرنگ و سایر مایعات نیز توصیه می شود در ضمن در میان میوه ها گریپ فروت برای درمان این بیماری بسیار مفید است چای پررنگ نیز می تواند موجب یبوست شود افراط در نوشیدن قهوه به علت طبیعت گرم و خشک و دارا بودن مقادیر زیادی ازکافئین می تواند باعث ایجاد یبوست گردد
مراجعه به پزشک
یبوست ام الامراض بوده و موجب بروز بیماریهای دیگری میشود وعدم درمان اولاً باعث مشغله فکری و احساس ناراحتی در بیمار میشود . دوماً باعث عوارضی مانند خونریزی ناشی از بواسیر و چکیدن خون از مقعد میشود که در طولانی مدت برای دستگاه گوارشی و رودهٔ بزرگ مضر است. بنابراین با توجه به پیامدهای وخیم این بیماری، تمام بیماران باید بلافاصله بعد از بروز علامت‌های آن به پزشک مراجعه نمایند.
عوارض مصرف خودسرانهٔ داروهای شیمیایی
با توجه به اینکه داروهای شیمیایی دارای عوارضی هستند، علاوه بر این که ممکن است دستگاه گوارش به این داروها عادت کند و دیگر جوابی به آنها ندهد. بنابراین به هیچ وجه این بیماران نباید خودسرانه دارو مصرف کنند
پیشنهاد درمانی براساس طب سنتی
1-اصلاح مزاج و تنظیم رژیم غذای بر اساس مزاج سرشتی
2-عناب روزی 7 عدد
3-میوه تمر هندی روزی 2 عدد
4-نرمش ملایم و پیاده روی روزی 1 ساعت
5-پرهیز از مصرف مواد خشک 
ابلاغ حکم نماینده موسسه حجامت ایران در استان خراسان شمالی
