تاريخ مشاوره : يکشنبه 28/3/1391
تاريخ پاسخ : يکشنبه 22/5/1391
تحصيلات : فوق دکترا
سن : 40
گروه : طب سنتی اسلامی
سوال : دیابت چیست ؟ درمان اسلامی چگونه است
پاسخ : باتشکرازمشاوره :کاربرگرامی بیماری قند، مرض قند یا دیابت شیرین(به انگلیسی: Diabetes mellitus) یک اختلال مزمن متابولیک یا سوخت و سازی در بدن است که سرعت و توانایی بدن در استفاده و سوخت و ساز کامل قندها کاهش مییابد. از اینرو میزان قند خون افزایش مییابد. در تعریف سازمان بهداشت جهانی٬ دیابت یک بیماری است که در آن بدن یا دچار کمبود انسولین است یا انسولین تولیدی را به درستی مصرف نمیکند. انسولین یک هورمون است که برای تبدیل قند و نشاسته و کربوهیدرات به انرژی مورد نیاز در سلولهای بدن ضروری و مورد نیاز است. عوامل به وجود آورنده دیابت هنوز هم ناشناخته است البته عوامل ژنتیکی و چاقی و کمتحرکی نقش مهمی در ابتلای فرد به دیابت دارند. طبق نظر سازمان جهانی دیابت اندازهگیری قند خون جهت غربالگری توصیه میشود.
گونههای مرض قند
مرض قند نوع Ι (یا دیابت وابسته به انسولین IDDM)
مرض قند نوع ΙΙ (یا دیابت غیر وابسته به انسولین NIDDM)
دیابت بارداری
دیابت نوع یک
بدن مبتلایان به دیابت نوع یک که اغلب در سنین زیر ۳۰ سالگی نمایان میشود، توانایی تولید انسولین را ندارد و این امر موجب افزایش سطح قند خون میگردد. این امر به دلیل از دست رفتن سلولهای β جزایر لانگرهانس پانکراس اتفاق میافتد. دلیل اصلی از دست رفتن سلولهای β، حمله سلولهای لنفوسیت T به دلیل خودایمنی است که در بیشتر موارد بروز بیماری بدنبال ابتلا به یک بیماری ویروسی اتفاق میافتد. درمان به صورت تزریق انسولین و کنترل دائمی میزان قند خون میباشد. انسولین هورمونی است که راه را برای ورود گلوکز به سلولها باز میکند و در آنجا این مواد را میسوزاند. حدود ۵ تا ۱۰ درصد افراد دیابتی در امریکا که دیابت آنها به اثبات رسیده به این نوع دیابت مبتلا هستند. دیابت نوع یک در افراد زیر چهل سال و معمولا در کودکان بروز میکند. علائم دیابت نوع اول عبارتند از تشنگی بیش از حد، گرسنگی دایمی، تکرر ادرار (به خصوص در شب)، کاهش وزن ناگهانی، خستگی مفرط و تاری دید.
دیابت نوع دوم
در مرض قند نوع دوم بدن فرد مبتلا انسولین تولید میکند و حتی ممکن است غلظت انسولین در خون از مقدار معمول آن نیز بیشتر باشد اما گیرندههای یاختهای فرد نسبت به انسولین مقاوم شده و در حقیقت نمیگذارند انسولین وارد سلولها شده و اعمال طبیعی خود را انجام دهد. در این حالت میتوان با درمان رژیمی و ورزش غلظت قند خون را کاهش داد. شیوع این نوع در حال ازدیاد است. مرض قند نوع دوم در افراد چاق دیده میشود و درصد شیوع این بیماری در زنان بیش از مردان است. به بیان دیگر این نوع دیابت ناشی از مقاومت بدن در برابر مصرف انسولین (شرایطی که بدن از استفاده صحیح انسولین خودداری میکند) و همچنین کمبود مقدار انسولین نیز وجود دارد. بسیاری از امریکاییهایی که به دیابت مبتلا هستند دیابتی از این نوع دارند.
دیابت بارداری
دیابت بارداری مربوط به چند ماهه آخر دوران بارداری است و معمولاً سابقه خانوادگی در ابتلا به آن نقش دارد. کاهش مصرف کربوهیدراتها و محدود کردن دریافت قندهای خالص و افزایش تعداد وعدههای غذا و کاهش حجم وعدهها از جمله عوامل بهبود بخش میباشند. ناگفته پیداست که این نوع دیابت فقط در بانوان شیوع دارد. در واقع این دیابت مختص به دوران بارداری زنان است ولی حدود ۵ تا ۱۰٪ از این زنان فورا بعد از اینکه باردار شدند دیابت آنها به دیابت نوع دو تبدیل میشود.
تشخیص
تجهیزات آزمایش میزان گلوکز خون شامل دستگاه تشخیص٬ نوار خون و لنست یا نشتر برای سوراخ کردن پوست
برای تشخیص دیابت یا در آستانه ابتلا به دیابت دو نوع تست انجام میگیرد که به نامهای فستینگ گلوکز پلاسما تست یا آزمایش قند ناشتا(GPF) وتست تلورنس گلوکز بزاق (TTGO) معروفند. هر دو تست میتواند تشخیص دهد که آیا فرد به دیابت مبتلا هست یا در آستانه ابتلا به دیابت قرار دارد. مرکز دیابت امریکا تست GPF را پیشنهاد میکند چرا که این تست آسانتر کم هزینه و سریع میباشد. با انجام این تست اگر سطح گلوکز خون افراد بین ۱۰۰ تا ۱۲۵ ld/g m باشد فرد در آستانه ابتلا به دیابت است و اگر سطح گلوکز خون ۱۲۶ و بالاتر باشد فرد مبتلا به دیابت است. ولی در تست TTGO سطح گلوکز خون افراد بعد از روزه بودن و سپس اینکه فرد بعد از ۲ ساعت یک آشامیدنی که مقدار گلوکز فراوان را دارا است مینوشد و بعد از آن اگر سطح گلوکز خون افراد بعد از ۲ ساعت بعد از نوشیدن نوشیدنی ۱۴۰ تا ld/ gm۱۹۹ باشد فرد در آستانه ابتلا به دیابت قرار دارد و اگر سطح گلوکز خون ۲۰۰ و بالاتر باشد فرد مبتلا به دیابت است.
دیابت اولیه یا در آستانه ابتلا به دیابت
حالتی است که در آن سطح گلوکز خون افراد بالاتر از حد نرمال بوده ولی مقدار آن به حد دیابت کامل نرسیدهاست. در امریکا حدود ۵۷ میلیون نفر علاوه بر آن ۲۳٫۶ میلیون نفری که قبلا ذکر شد به این نوع دیابت مبتلا هستند.
علائم در مراحل ابتدایی ٰ ممکن است دیابت بدون علامت باشد. بسیاری از بیماران به طور اتفاقی در یک آزمایش یا در حین غربالگری شناسایی می شوند. با بالاتر رفتن قند خون، علائم دیابت آشکارتر می شوند. پر ادراری، پرنوشی، پرخوری، کاهش وزن با وجود اشتهای زیاد از علایم اولیه شایع دیابت است. بسیاری از بیماران در هنگام تشخیص بیماری چندین سال دیابت داشتهاند و حتی دچار عوارض دیابت شدهاند.عوارض عوارض دیابت بطور عمده به دو دسته تقسیم میشود:میکروآنژوپاتی شامل رتینوپاتی(نابینایی)٬ نفروپاتی(آسیبهای گلومرول و دفع آلبومین) و نوروپاتی(کاهش یا ازدست دادن حس درد).ماکروآنژوپاتی شامل کوروناروپاتی(حملات قلبی)٬ آرتریوپاتی(از درد ماهیچه تا قانقاریا)ناشنوایی و نشانگان پاهای سوزان نیز جزو عوارض دیابت هستند. یکی از دلایل این امر چسبیدن قند(در غلظت بالا) به یاختهها و تبدیل آن به مادهای مضر به نام سوربیتول میباشد. پزشکان بهوسیله انجام آزمایشی بنام هموگلوبین A1C و اندازهگیری میزان قند چسبیده به سلولها به میزان آسیبهای عصبی وارد شده پی میبرند.دیابت ممکن است منجر به اختلال در کارکرد مری و تنبلی معده، اختلالات کیسه صفرا، اختلالات عملکرد کبدی و اختلال در عملکرد روده بزرگ و کوچک شود که هر کدام به نوع خود باعث بروز علائم ویژهای میشود.در طب سنتی بیماری قند خون یا دیابت یک سوء مزاج جدی است ، البته میتواند به 2 نوع گرم و سرد تقسیم شود.درنوع گرم مواد غذایی با مزاج گرم موجب افزایش قند خون میشوند.و در نوع سرد هم برعکس است.پیشنهادات درمانی مرض قند میتواند بدین صورت تحت نظر یک پزشک ماهر انجام پذیرد.دیابت نوع گرم- بسین (معجونی از ترکیب به و عسل)1 تا 3 قاشق چایخوری به مدت 40 روز- حجامت عام هر 2 هفته یكبار 3 مرحله- اصلاح مزاج و استفاده از منضج40شب- دم كرده گیاه نعنا روزی یك لیوان- حذف نهار و خورده خوری و حذف چای روزانه- بادکش گرم كلیه ها 7 تا 14 مرحله-حجامت کلیه ها 1تا3مرحله- تخم هندوانه ابوجهل هر 12 ساعت 2 عدد جویده شود- خوردن روزانه چند عدد بادام تلخ- استفاده از تخم خرفه- فصد اكحل دست چپ پیش بینی می شوددیابت نوع سرد- استفاده از عسل طبیعی در طول روز- حجامت گرم كتف 7 مرحله- دم كرده نعناء و دارچین روزانه یك لیوان- اصلاح مزاج و استفاده از سرکنگبین- بسین 1 قاشق چای خوری 40 روز- حجامت عام 3 مرحله هر ماه یكبار- بادکش گرم كلیه ها 7 مرحله- حجامت كلیه ها 1 تا 3 مرحلهانشاءالله مفید است.موفق باشید