به پایگاه اطلاع رسانی طبيب خراسان | اولين سامانه جامع اطلاع رساني مكاتب طبی كل نگر ايران خوش آمدید.

مشاور:

دکتر جوادي

تاريخ مشاوره : چهارشنبه 8/6/1391

تاريخ پاسخ : چهارشنبه 15/6/1391

تحصيلات : ليسانس

سن : 30

گروه : طب سنتی اسلامی

سوال : با سلام .یک سوال از حضور شما دارم.من مشکل ریزش مو داشتم و از آنجایی که آزمایش مربوط به تیروئید و هورمون ها مشکلی را نشان نمیداد پزشک برای من دارو به صورت مولتی ویتامین و کپسول روی همچنین لوسیون ماینوکسیدیل تجویز کردند اما بعد از زمان معین نتیجه ای نگرفتم.تا اینکه خودم به کمک قطره رزماری و ماساژ با روغن زیتون و شستشو با صابون زیتون ریزش غیر طبیعی موهایم را تا حد زیادی درمان کردم و الان ریزش موی غیر طبیعی ندارم .اما متاسفانه مقدار موهای از دست رفته زیاد بوده به طوریکه الان کف سرم مشخص است .آیا در بین گیاهان داروئی چیزی برای رویش مجدد موهای ریخته شده هست؟(در ضمن در بین افراد فامیل وخانواده ام سابقه کم مویی در زنان و مردان اصلا وجود ندارد)همین طور میخواستم بدانم برای از بین بردن استرس و اضطراب چه نوشیدنی و ترکیب گیاهی مفید است؟
با سپاس
خانم/30ساله/مجرد . .

پاسخ : با تشکرازمشاوره : کاربر گرامی با توجه به اینکه در نگاه طب سنتی ریزش مو دارای علتی از غلبه اخلاط(دم ، بلغم ، سوداو صفرا) یا تغییر مزاج در بدن هست حالا یا بصورت موضعی یا بصورت سیستمیک (عمومی) برای درمان اساسی بایستی علت ریزش مو یعنی غلبه هرکدام از اخلاط مشخص شود، تا برای حذف آن خلط و احیای طبیعت بدن اقدام شود.
لذا با توجه به سن و جنس و عادات فرد و خشکی و چربی سر برنامه درمانی ارائه میشود. که البته اصلاح مزاج و تنظیم تغذیه بر اساس مزاج شرط ضروری در درمان و تقویت طبیعت شماست .ضمنا با مراجعه به طبیب با تجربه نتیجه مناسب بدست می آید.

پیشنهاد درمانی
ریزش موی سر در موهای چرب
- شستشوی سر با سركه رقیق شده بعد از حمام و تحمل آن تا 20 دقیقه
- آغشته نمودن سر به روغن سیاهدانه بعد از شستشوی با سركه تا 40 روز
- حجامت عام 1 مرحله
- حجامت سر تا 3 مرحله

ریزش موی سر در موهای خشك
- مصرف روغن سیاهدانه یا روغن بادام تلخ روی سر به مدت 40 شب
- حجامت عام 1 مرحله
- حجامت سر

کاربر گرامی مطالب و نظرات بیشتر در این مورد بصورت زیر ارائه میشود:

ریزش مو، در پزشکی سنتی، بحث جدای از بیماریهای پوست سر و مزاج بیمار ممکن نیست. ممکن است پوســـت و موی آن دچار داءالثعلب (درد روباه)، داءالحیه (درد مار)، سبوسه (شوره سر)، انحلاق الشعر (موخوره) و یا... شده باشد.

علل اصلی ریزش مو، بطوری که در اکثر منابع طب سنتی آمده به چند دسته تقسیم شده‌است. یکی سبب نقصان غذا است، که در دو بخش مورد بحث قرار گرفته‌است:

در عده‌ایی که دوره نقاهت را می‌گذرانند.
در مبتلایان به سل و اسهال.
علل دیگری هم اعم از خشکی و چربی بیش از حد پوست سر و لاغری مفرط نیز وجود دارند که باعث ریزش مو می‌شوند. اما آنچه عموماً و در حال حاضر، حائز اهمیت و مبتلابه عموم است (زمان فعلی و محدوده جغرافیای ایران)، ریزش‌های عمومی می‌باشد. این ریزش‌ها در نتیجه تغییر نوع تغذیه و حذف بعضی از مواد، بخصوص سبوس گندم از رژیم غذایی بوجود آمده‌است. البته فشارهای عصبی، عدم تحرک کافی، نرسیدن اکسیژن لازم به بدن در اثر آلوده‌گی هوا و بالا رفتن دمای غریزی بدن علی‌الخصوص در پسران ـ که دوران مجردی طولانی را سپری می‌کنند ـ را نباید از نظر دور داشت.


حرارت غریزی (متابولیسم بازآل) و ریزش مو
طبق نظر ابن سینا(ره) بالا رفتن دمای بدن منجر به از دست دادن قابلیت بخار دودی مبنب بر رویش مو می‌شود. این حالت اکثراً در سنین جوانی روی می‌دهد. بدین گونه که دمای پایه بدن (متابولیسم بازآل) در اثر تجرّد طولانی بعد از بلوغ جنسی افزایش می‌یابد و این افزایش دما بیشتر در ناحیه سر که قسمت فوقانی بدن انسان است، مشهود است. چرا که همیشه، حرارت و گرما متوجه قسمت بالا می‌شود. طبق استدلال بعمل آمده، این افزایش حرارت منجر به جوشیدن بخار دودی شده و این بخار که در دمای عادی عامل رویش موست، در افراد مبتلا به این نوع افزایش دما، باعث ریزش موی سر می‌گردد. ولی در نواحی سینه که دارای دمای مناسبتری است، موهای زبر و پر پشتی را می‌رویاند!

تعمیم این نظر، در میان جوانانی که دوران مجرّدی طولانی را پشت سر می‌گذارند، ممکن است. چرا که در زمان فعلی اکثراً ریزش مو در میان جوانان شایع تر است تا سنین دیگر. و اگر میزان ریزش مو را در میان افراد مذکر و مونث یک جامعه در نظر بگیریم، هیچ وقت ریزش مو در میان افراد مونث بحدّی نیست که منجر به طاسی شود. علت این مسئله سردی غریزی مزاج زنها نسبت به مردان است.

تعبیر جدید این نظر، اختلال هورمونی است. و این جوابی است که اکثر مراجعین به پزشکان در خصوص ریزش مو دریافت می‌کنند.

جالینوس می‌فرماید: هیچ زن گرم مزاجی از هیچ مرد سرد مزاجی، گرم مزاج تر نیست.

شوینده‌ها
شوینده‌های شیمیایی نیز باعث بوجود آمدن حساسیتهای پوستی منجر به ریزش، می‌شوند. البته در بحث عمومی ارجحیّت مواد گیاهی و طبیعی در خصوص درمان بیماری‌ها، فصل‌های زیادی قابل بحث است.

با وجود عوامل متعدد ذکر شده بالا، دارو یا تغذیه‌ایی که بتواند همه عوامل مذکور را تعدیل کرده و پاسخ مثبتی به ما بدهد، شاید وجود نداشته باشد. بنابراین برای بدست آوردن نتیجه مطلوب باید از چندین روش استفاده نمائیم. اصلاح رژیم غذایی، اصلاح روش تغذیه، بکار بردن توصیه‌های لازم در خصوص شوینده‌ها و مراعات طریقه شست وشوی، متناسب با شغل، محل کار و موقعیت جغرافیایی محل زندگی، از روش‌های مفید و مناسب پیشنهادی است.

روش‌ها
الف) اصلاح رژیم غذایی استفاده از آرد سبوس دار، ضمن جلوگـــیری از سفید شدن زود هنگام موها باعث استحکام ریشه آنها نیز خواهد شد.
ب) اصلاح روش تغذیه گواریدن و هضم غذا و سرازیر شدن آن بطرف روده، معمولاً چهار ساعت طول می‌کشد. پس لازم است جهت سلامتی دستگاه گوارشی و انجام عمل هضم کامل، فواصل غذایی کمتر از چهار ساعت نباشد. تفضیل این موضوع در بررسی علل چاقی از نظر طب سنتی، نیز قابل بررسی است.

آرد سفید که معمولاً برای پختن شیرینی و کیک و نان‌های سفید مورد استفاده قرار می‌گیرد، و بنابه قول این سینا(ره) در قانون: «سمّ» است. سبوس گندم را بعضاً بصورت نیمه پودر به پشت نان‌های بربری می‌زنند. اگر مقدار سه قاشق غذاخوری از سبوس گندم خورده شود، چون قابل هضم نمی‌باشد و در مجاروت آب حالت موسیلاژی به خود می‌گیرد، باعث حرکات دودی روده و تسهیل عمل دفع می‌شود. در حدود ۹۰% سبوس گندم مواد مغذی است. بعلاوه سبوس از نظر الیاف گیاهی غیر قابل حل (فیبر) و مواد معدنی و ویتامین‌های گروه ب بسیار غنی است. بررسی‌های شیمیایی که در مورد سبوس به عمل آمده، این اهمیت را از نظر داروئی نشان می‌دهد.

در هر یک صد گرم سبوس خام گندم که از آسیاب‌های تجاری بدست می‌آید مواد زیر موجود است:

آب ۱۱٫۵ درصد،
پروتئین ۱۶ درصد،
چربی ۴ درصد،
هیدرات‌های کربن (بیشتر سلولز) ۶۱ درصد،
خاکستر ۶ درصد،
کلسیم ۱۱۹ میلی گرم،
فسفر ۱۲۷۶ میلی گرم،
آهن ۱۴ میلی گرم،
سدیم ۹ میلی گرم،
پتاسیم ۱۱۲۱ میلی گرم،
تیامین ۷۲/۰ میلی گرم،
ریبوفلاوین ۳۵/۰ میلی گرم،
نیاسین ۲۱ میلی گرم
انرژی غذائی ۲۱۳ کالری.
سبوس گندم یکی از عوامل تحریک روده‌ها در جهت جلوگیری از ایجاد یبوست، بویژه یبوست ناشی از سستی قولون می‌باشد. این نوع یبوست باعث ایجاد بخار در بدن و افزایش حرارت غریزی و در نتیجه موجب خروج بدن از حالت طبیعی و جوشیدن بخار دودی می‌شود. جوشیدن بخار دودی نیز بنوبه خود موجب ریزش مو می‌گردد.

ج) شوینده‌ها استفاده از گل سرشو در شست وشوی موها تاثیر بسزایی در رفع حساسیت پوست سر و چرب شدن زود هنگام موها دارد. مخلوطی از گل سرشوی، سدر، گل خطمی، بابونه، برگ مورد، برگ گزنه و پیه هندوانه ابوجهل که بعنوان داروی گیاهی سرشوی بکار برده شود، اکثر عوارض پوست و موی سر را بر طرف می‌کند. آغشته کردن موها با جوشانده برگ مورد نیز، بعد از استحمام جهت جلوگیری از ریزش مفید است. در خصوص ریزش ابرو و مژه، استفاده از خاکستر تخم سیاه دانه که کاملاً پودر شده باشد، بصورت خضاب و سرمه مانع ریزش؛ و باعث تقویت آنها می‌شود. در مشاغلی که بعلت قرار گرفتن در معرض گرد و خاک، پوست سر خشک می‌شود، باید موها را با مواد لطافت بخش طبیعی مانند:

گل بابونه،
گل خطمی،
گل پنیرک
و... شست و شو داد. و داروهای لطافت بخش دیگری را هم، چون خاکشیر، انجیر خیسانده و... بصورت خوراکی مصرف نمود.

موفق باشید