به پایگاه اطلاع رسانی طبيب خراسان | اولين سامانه جامع اطلاع رساني مكاتب طبی كل نگر ايران خوش آمدید.

ژل و كومبس Gell& coombs واكنش حساسيت شديد را در چهار نوع واكنش تشريع كرده اند . البته د عمل هر چهار نوع واكنش به صورت كاملاً مجزا از هم اتفاق نمي افتند . در واقع اين واكنش ها تظاهري از همان واكنش هاي ايمنولوژيك سيستم ايمني اند . منتها به گونه اي نامتناسب ايجاد شده اند كه موجبات آُيب هاي بافتي و واكنش هاي التهابي مي شوند.

1- TYPE  I يا ازدياد حساسيت زودرس ( Immediate hypersensitivity ) كه در آن واكنش سريع صورت مي گيرد . مانند آسم و رينيت آلرژيك و... در اين واكنش Ige نقش اساسي دارد .

2- TYPE  II antibody dependent cytotoxic Reaction  اين واكنش با دخالت IgG يا IgM صورت مي گيرد مانند ناسازگاري خوني و Rh  كه آنتي بادي عليه آنتي ژن هاي گلبول هاي قرمز ساخته مي شود كه منجر به ليز سلول مي شود و يا بيماري هموليتيك نوزادان

3- TYPE  III كه به دنبال تشكيل Immene complex بوجود مي آيد . وقتي كه آنتي ژن و آنتي بادي با يكديگر برخورد مي كنند كمپلكس هاي ايمني تشكيل مي شوند . اين كمپلكس ها معمولاً بوسيله سلولهاي سيستم رتيكو لواندوتليال حذف مي شوند . ولي گاهي نيز تشكيل آن ها منجر به پيدايش واكنش هاي حساسيت شديد مي شود. مانند « بيماري سرم » كه متعاقب درمان ديفتري با آنتي توكسين ديفتري بوجود مي آيد.

4- TYPE  Iv يا حساسيت ديررس ( Delayed TYPe hypersensitivity ) شامل تمام واكنش هايي مي شود كه پيدايش آن ها حداقل 12 ساعت به طول مي انجامد. در اين واكنش ها آنتي بادي نقشي ندارد بلكه سلولهاي لنفوسيت T مسئول بروز واكنش هستند مانند تست توبركولين يا PPD كه 48 تا 72 ساعت پس از تزريق B.C.G بروز مي كند. لنفوكينها در بروز اين واكنش ها نقش مهمي دارند.

- مدتي است كه نوع پنجمي از واكنشهاي حساسيت نيز تعريف شده است.

5-  ( Stimulatory hypersensitivity) TYPEV مانند پركاري ايمنولوژيكي تيروئيد كه آنتي بادي روي بافت تيروئيد مي چسبد و مانند هورمون TSH سبب تحريك مداوم تيروئيد مي شود.

حساسيت شديد نوع اول يا زودرس TYPE I

اين واكنش بلافاصله پس اط تماس آلرژن ، با سيستم ايمني ايجاد مي شود. آلرژن ها ممكن است از راه پوست ، تنفس ، گوارش و يا با تزريق وارد بدن بشوند. آلرژن ها موادي هستند كه سيستم ايمني را وادار به توليد IgE مي كنند.

اين مواد بسيار متنوع اند و روز به روز بر تعداد آن ها افزوده مي شود.

- منشأ گياهي مثل : فلفل – گوجه – بادمجان – پسته – پرتقال – توت فرنگي و به خصوص گرده گياهان Polans  در فصل گرده افشاني .

- منشأ جانوري مثل : تخم مرغ – ميگو – ماهي – شير – مو و پر حيوانات – سم حشرات و يا بقاياي فضولات و پوسته بدن حيوانات معلق در هوا مثل سگ و گربه و موش و پروتئين هاي سطح بدن سوسك كه در هوا پراكنده مي شود و آلرژن بسيار قوي است.

- منشأ قارچي مثل آسپرژيلوس – آلترناريا كه در پوشال كولرها زياد است. براي اولين بار در فصل تابستان كولر روشن مي شود مي تواند وارد فضاي ساختمان شود . از طريق تنفس وارد بدن افراد شده و ايجاد علائم آلرژي كند.

- منشأ شيميايي : پني سيلين – داروهاي بيهوشي – ماده حاجب كه در راديولوژي استفاده مي شود – مايعات ظرفشويي – عطرها – اسپري ها – لوازم آرايشي – مواد افزودني به غذاها – مواد رنگي كه در خوراكي ها بكار مي رود – نوشابه هاي گازدار.

­- گرد و غبار معلق در هوا – آلوده كننده هاي محيطي مثل SO₂ – اكسيد هاي نيتروژن – دود ديزل ( حاصل از سوخت اتومبيل ها و وسايل خانگي و كارخانجات ) ، خاكسترهاي معلق در هوا بخصوص در شهرهاي بزرگ مواد حاصل از سايش لاستيك ماشين ها – دود سيگار ( اين بلايي كه بشر بدست خود بر سرش آورده و سلامتي خود را به شدت به مخاطره انداخته است.

- الياف پشم و پنبه و پارچه هاي سنتيك – مايت ( هيره ) كه در گوشه و كنار اتاق و لابلاي البسه و رختخواب و ملحفه ها زياد است و ...

- در چند سال اخير كه طرح ساختماني آشپزخانه هاي Open وارد معماري سالم و بهداشتي بومي ما شده و آنرا بيمار كرده است. پخش بو و دود حاصل از سرخ كردن غذاها و غيره كه وارد ساختمان و فضاي نشيمن مي شود به نظر مي رشد از عوامل مهم رو به تزايد آلرژي و Building syndrome ( بيماري ساختماني ) مي باشد كه بيانگر شهر نشين ها شده است. نتابيدن آفتاب به داخل ساختمان و فقدان چرخش هواي آزاد در داخل ساختمان هاي آپارتماني و سكون هواي اطراف برج ها تأثير بسزايي در بروز آلرژي دارند. طوري كه بيش از 30 درصد مردم شهر نشين دنيا به نوعي از آلرژي مبتلا هستند. و اين درصد هر ساله رو به تزايد است.