فصل‌ها در تغییر مزاج انسان موثرند
دخالت دادن فصل و موقعیت جغرافیایی در تغذیه مناسب آن فصل بسیار اهمیت دارد، زیرا فصل‌ها در تغییر مزاج انسان مؤثر هستند.
فصل‌ها بر بدن انسان تأثیر می‌گذارند و تغییراتی را ایجاد می‌کنند؛ فصل بهار گرم و تر است و در این فصل افرادی که مزاج گرم و تر دارند (افراد دموی)، خصوصاً اگر در سن رشد باشند، مشکلات بیشتری خواهند داشت، چون حرارت و رطوبت بر مزاج آنها غلبه پیدا می‌کند.
فصل تابستان، گرم و خشک است، بنابراین علائم گرمی و خشکی در افراد با مزاج گرم و خشک (صفراوی) که در دوره جوانی هم به سر می‌برند، تشدید میشود. در تابستان، این افراد و همچنین افرادی که فعالیت زیادی دارند، بهتر است بیشتر غذاهای سرد و تر مصرف کنند و به خصوص افرادی که مزاج گرم و خشک دارند، بهتر است مواد غذایی مانند لبنیات، آب دوغ خیار و آب میوه و هندوانه بخورند.
فصل پاییز، سرد و خشک است و در این فصل بیماری‌های پوستی مانند اگزما و ترک پوست، خشکی لب‌ها، بواسیر و افسردگی شیوع بیشتری پیدا می‌کند و بهتر است در این فصل بیشتر غذاهای گرم و مرطوب مانند بادام و گوشت گوسفند مصرف شود.
فصل زمستان دارای طبیعت سرد و تر است و زمینه‌ساز تشدید یا بروز بیماری‌های بلغمی است و به همین علت افراد بالای 50 سال بیشتر در این فصل دچار مشکل می‌شوند.
افراد بلغمی بیشتر دچار نفخ شکم و درد مفاصل می‌شوند
سید محمدابراهیم ابراهیمی، محقق طب اسلامی می‌گوید:
«افرادی که دارای طبیعت سرد و تر هستند و خلط بلغم در خونشان زیاد است، معمولاً افرادی هستند که رطوبت در بدنشان غلبه کرده است.
افراد بلغمی احساس خستگی زیادی در بدن دارند، بدنشان پف آلود است و چاق هستند، ولی بدنشان از چربی تجمع پیدا کرده و چاقی ناشی از تجمع گوشت ندارند.
افراد بلغمی بیشتر دچار نفخ شکم و درد مفاصل می‌شوند. همچنین ورزش‌های خشک مانند پیاده روی و ورزش‌های توپی برای از بین رفتن رطوبت و سردی بدن مفید است.
برای درمان بلغمی مزاج‌ها، مصرف غذاهای با طبیعت گرم و خشک را به بیمار پیشنهاد می‌کنیم تا سردی بیمار به وسیله گرمی غذا و رطوبت و تری بیمار با خشکی غذا از بین برود. افراد بلغمی مزاج از نظر میل جنسی کم توان هستند و زود خسته می‌شوند، ولی اصلاح طبع این افراد می‌تواند مشکل را برطرف کند.
مصرف غذاهایی مانند خرما، ارده، شیره و ادویه‌هایی مانند دارچین و زنجبیل برای این افراد مفید است و برخی داروهای گیاهی مانند زنیان نیز می‌تواند رطوبت و سردی را کاهش دهد.»
مینا موحدی، دستیار تخصصی طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی تهران می‌گوید:
«برخی بیماریها مانند سرماخوردگی که در طب سنتی به زکام و نزله معروف است، به دلیل سردی بدن ایجاد میشود.
در زمستان به دلیل افزایش رطوبت بدن، زکام و نزله افرایش پیدا می‌کند و حتی برخی بیماریها مانند بیماری‌های ریوی و مفصلی در این فصل به دلیل تجمع رطوبت در بدن افزایش پیدا می‌کند. این افزایش رطوبت می‌تواند موجب بروز ناراحتی‌هایی در سیستم گوارشی، سیستم قلب و عروق، شنوایی و بینایی شود.»
یکی از عواملی که از بروز بیماری و سرماخوردگی در فصل زمستان پیشگیری می‌کند، پوشاندن سر است. افراد به خصوص پس از استحمام باید سر را بپوشانند
دستیار تخصصی دکترای طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی تهران اضافه می‌کند:
«افرادی که دارای مزاج سرد و تر هستند، سرما باعث افزایش رطوبت سیستم بدن آنها میشود. این افراد در اواخر پاییز باید حرکات ورزشی را افزایش دهند تا در فصل زمستان بدنی مقاوم و گرم‌تر داشته باشند که موجب کاهش بیماریها میشود.
یکی از عواملی که از بروز بیماری و سرماخوردگی در فصل زمستان پیشگیری می‌کند، پوشاندن سر است. افراد به خصوص پس از استحمام باید سر را بپوشانند. افرادی که دارای طبیعت سرد و تر هستند، در فصل زمستان دچار مشکلاتی می‌شوند و بروز سرماخوردگی به دلیل افزایش خلط بلغم افزایش پیدا می‌کند.»
سیدعلی ابوالحبیب، محقق طب اسلامی اظهار می‌دارد:
«دخالت دادن فصل و موقعیت جغرافیایی در تغذیه مناسب در آن فصل بسیار اهمیت دارد.
فصل تابستان دارای مزاج گرم و خشک است و به همین دلیل افرادی که دارای طبع صفراوی هستند در این فصل شدیداً دچار بحران جسمی و روحی می‌شوند.»
صفراوی مزاج‌ها تحمل گرمای تابستان را ندارند
این محقق طب اسلامی بیان می‌کند:
«صفراوی مزاج‌ها تحمل گرمای تابستان را ندارند. این افراد در تابستان نباید از موادغذایی گرم و خشک استفاده کنند و بهتر است از غذاهای با طبع سرد و تر بیشتر مصرف کنند تا به اصطلاح جگر مصرف کننده خنک شود.
فصل زمستان، فصل سرد و تر است و معمولاً افرادی که بلغمی مزاج هستند و دارای طبع سرد و ترند در این فصل احساس سرمای بیشتری می‌کنند که باید از موادغذایی گرم مثل عسل، ارده و شیره استفاده کنند.
استفاده از ادویه‌‌های مناسب در رژیم غذایی می‌تواند مفید باشد، زیرا ادویه‌ها می‌توانند مزاج غذاها را به نفع افراد تغییر دهند و افرادی که بلغمی هستند، ماست را نباید به تنهایی مصرف کنند و باید آن را با مصلح (ماده غذایی که طبع غذا را اصلاح می‌کند، مانند پونه، نعناع یا انیسون) مصرف کنند.»
بخش سلامت تبیان
تبیان
ابلاغ حکم نماینده موسسه حجامت ایران در استان خراسان شمالی
