به پایگاه اطلاع رسانی طبيب خراسان | اولين سامانه جامع اطلاع رساني مكاتب طبی كل نگر ايران خوش آمدید.

خواص برخی گیاهان

تهیه کننده: دکتر فاطمه کارگرشریف

- هندوانه یا در اصطلاح حکمای  مکتب طب سنتی ایران بطیخ هندی ، مزاج سردوتر دارد و تسکین دهنده حرارت خلط صفرا وخلط دم و تشنگی است. ادرارآور و مرطب بدن است . در تعدیل مزاج افراد لاغر با مزاج گرم و خشک بسیار مؤثر است. بهترین اوقات مصرف آن بین دو وعده غذا بعد از هضم غذای اول یعنی حدوداً 2ساعت بعد آن است و مصرف آن در صبح ناشتا مضر است همچنین خوردن آن بلافاصله بعد ازغذا باعث اختلال هضم غذا می­گردد.

در افراد سرد مزاج و افراد با معده سرد مضر بوده و باعث عوارضی مانند کاهش میل جنسی و درد مفاصل می گردد که علاوه بر توصیه به مصرف کمتر آن در این افراد، جهت اصلاح این حالت مصرف هندوانه با عسل یا گلقند توصیه میشود.

- عسل را به فارسی انگبین گویند. مزاج آن گرم و خشک است. از خواص آن تقویت معده در افراد با معده سرد بوده و منجر افزایش اشتها و تقویت میل جنسی می­گردد. غرغره کردن ترکیب آن با سرکه موجب تقویت لثه و دندان و جلای دندان می شود.

در افراد سردمزاج ، در فصول سرد ودر مناطق سرد مفید بوده و در موارد عکس آنها  مضر می باشد مخصوصاً در افراد گرم مزاج که زیاده روی در مصرف آن می تواند باعث سردرد، عطش و امراض صفراوی وگرم شود. جهت اصلاح آن از آب انار ترش، اترج ،آب لیمو، آب و رب میوه های ترش، سرکه و گشنیز استفاده می گردد.

- بادام یا در اصطلاح حکمای طب سنتی ایران لوزالحُلو، مزاج آن گرم وتر یا معتدل می باشد. مقوی برای مغز وقوه بینایی ، ملین ، مقوی معده، مفید در زخم معده، رافع سرفه ، خشونت حلق ، سینه و تنگی نفس است و باعث خروج اخلاط سینه می باشد.

در افراد گرم مزاج به سبب افزایش خلط صفرا بهتر است با شکر مصرف شود. در معده های سردو تر سخت هضم می شود و اصلاح کننده آن مصطکی است.

- دارچین یا در اصطلاح حکمای مکتب طب سنتی ایران دارصینی، مزاج آن گرم و خشک است. مقوی  مغز، قلب،جگر و معده بوده و باعث خوشبویی دهان می­گردد. باعث افزایش ادرار و خونریزی عادت ماهیانه  و افزایش میل جنسی می­باشد.باعث پاکسازی مغز و ریه از اخلاط سرد و غلیظ می گردد.مصرف زیاد آن درزنان باردار می­تواند باعث سقط جنین باشد.در گرم مزاجان مضر بوده و می تواند باعث سردرد شود و مصلح آن کتیرا می باشد.

- موز: از نظر حکمای طب سنتی ایران در گرمی و سردی معتدل و در خشکی و تری ، تر می باشد. سخت هضم است بویژه در معده های سرد و مرطوب. چاق کننده بوده و باعث افزایش میل جنسی می گردد مخصوصاً در افراد با مزاج گرم. موجب ترطیب معده و  نرمی سینه شده و در سرفه های خشک وخشونت حلق مفید می باشد.

در افراد با مزاج سرد و و افراد با مزاج مرطوب و در مناطق با آب وهوای مرطوب باید کمتر مصرف شود چراکه ایجاد نفخ و ضعف هاضمه و تولید بلغم زیاد می کند. و برای رفع مضرات آن در این شرایط باید بعد از خوردن موز، نمک یا مربای زنجبیل یا عسل و شکر  استفاده کرد. موز را نباید صبح ناشتا مصرف کرد. مصرف آن در افراد گرم مزاج و مناطق گرم  توصیه شده و در مناطق سرد وافراد سرد مزاج توصیه نمی شود.

- انبه یا در اصطلاح حکمای طب سنتی ایران انبَج: میوه خام و نارس آن از نظر طبیعت سرد و خشک و میوه رسیده آن  گرم و خشک است. میوه خام آن در افراد با مزاج سرد مضر است. میوه رسیده آن مقوی قلب، مغز، ریه، مری، معده، کلیه و مثانه است باعث افزایش میل جنسی مخصوصاً در صورت خوردن شیر تازه خام یا کمی گرم شده بعد از آن می گردد و در باز شدن رنگ چهره، خوشبویی دهان، رفع عطش ، کسالت و سستی بدن، در رفع تنگی نفس و سرفه مؤثرمی باشد . ملین بوده  باعث افزایش ادرار می شود. در افراد با مزاج گرم مخصوصاً در صورت خالی بودن معده مضر است و در این شرایط باید با سکنجبین، آب دوغ سرد یا آب سرد استفاده شود. جهت رفع نفخ آن بهتر است با کمی زنجبیل یا نمک میل شود.

- زعفران: از نظر طبیعت  گرم وخشک است و در صورت همراهی با سایر ادویه جات باعث تقویت اثرآنها در بدن می شود. شادی آور بوده و استفاده مقدار مناسب آن باعث تقویت مغز و حواس می شود. مقوی قلب، کبد، روده ها و دستگاه تنفس و پاک کننده کلیه و مثانه است. باعث کاهش اشتها شده و زیاده روی در مصرف آن می تواند باعث سردرد و آسیب به اعصاب، مخصوصاً در افراد گرم مزاج باشد . جهت رفع مضرات آن بهتر است با انیسون یا سکنجبین میل شود. نور خواص آن را از بین می برد پس بهتر است دور از روشنایی و در قوطی سر بسته نگهداری شود.