به پایگاه اطلاع رسانی طبيب خراسان | اولين سامانه جامع اطلاع رساني مكاتب طبی كل نگر ايران خوش آمدید.

 1- طرز نشستن حجامت شونده:

طبق روایات ائمه اطهار بهتر است بیمار چهارزانو و روبه قبله بنشیند. چهارزانو نشستن از میزان غشوه حین حجامت به دلیل

افزایش بازگشت وریدی به قلب می کاهد و برعکس نشستن روی صندلی یا تخت با پاهای آویزان باعث افزایش میزان غشوه

می شود.   

2-  روغن مالی پوست:

 بهتر است قبل از هر کاری موضع حجامت را روغن مالی کنیم زیرا درد را کاهش می دهد. گر چه برخی منابع روغن مالی را

مخصوص پوستهای خشک و سخت دانسته اند و توصیه کرده اند پوستهای متخلخل و نرم را بهتر است روغن نزنیم. بهتر است

در تابستان از روغنهای خیری ، بنفشه، بادام شیرین یا تخم کدو و در زمستان از روغنهای گرم مانند نرگس، سوسن، بابونه و

زنبق استفاده شود.در صورتی که غلظت و سردی زیاد باشد بهتر است از روغن مرزنجوش و آویشن وحشی و شوید استفاده

شود.

3- بادکش:

 بادکش کردن قبل از تیغ زدن باعث می شود تا ماده متوجه موضع شود، نضج یابد و محل بی حس شود. بایستی بادکشها را چند

مرحله ای انجام داد و هر مرحله از مرحله قبلی مکش را بیشتر کرده و سپس محجمه را برداشت تا ماده رقیق برگردد و  ماده

غلیظ در موضع باقی بماند با اینکار بادکش کردن درد نخواهد داشت. (بادکش تا زمانی که موضع خوب سرخ شود ادامه می یابد.)

اندازه محجمه بسته به محل و اندازه عضو متفاوت است پس اگر عضو بزرگ باشد بایستی محجمه بزرگتر و اگر کوچک باشد

محجمه کوچکتر باید گذاشت زیرا با خونگیری متناسب هر عضو ، نتیجه لازم حاصل می شود وهمچنین محجمه در موضع بهتر

ثابت می شود به همین جهت محجمه کاهل بزرگتر از اخدعین و محجمه ساقین بین ایندو و محجمه چانه کوچکتر از سر و غیر آن

است. 

4- تیغ زدن:

منظور از حد معتدل در تیغ زدن آن است که تیغ تنها از تمام لایه های پوست بگذرد. نحوه تیغ زدن بر حسب وضع شخص یعنی

چاقی و لاغری و کودک و سالمند و همچنین موضع حجامت متفاوت است ولی در کل تیغها باید عمیق و طولانی زده شود

خصوصاً در دو گروه بطوریکه تمام ضخامت پوست را در بر گیرد :

1- وجود علائم غلبه دم  2- وجود غلظت خون

5- تخلیه خون:

مقدار خون خارج شده در حجامت برحسب موضع حجامت ، میزان قوت و ضعف بدن و به قدر حاجت و فساد و صلاح خون و رقت و

غلظت آن متفاوت بوده و حدوداً بین 100-50 درهم می باشد و همه اینها به نظر طبیب بستگی دارد واز زیاده روی در خارج کردن

خون که ماده حیات است باید اجتناب کرد.

پس از تیغ زدن با ایجاد مکش مجدد با لیوان حجامت ، خونگیری صورت می گیردو مکش بایستی در هر مرحله از مرحله قبلی قوی
تر و مدت آن طولانی تر شود . پس از هر بار که خون لیوان را تخلیه می کنیم بایستی موضع حجامت را تمیز کنیم. خون را تا اندازه

ای که تغییر رنگ در آن ایجاد شود باید خارج کرد. در صورتیکه با دوبار بادکش پس از تیغ زدن خون کافی خارج نشود میتوان برای بار

دوم تیغ زد واگر خون بسیار غلیظ و تیره باشد برای بار سوم باید تیغ زد وهرچه خون غلیظ تر باشد تیغ ها را باید عمیقتر زد و

برعکس باید در فرد کم خون و با خون رقیق نباید تیغها را عمیق زد . همچنین بایستی تیغ را در نرمترین محل برجستگی پس از

بادکش وارد کرد.    

نکته: در نقاطی از بدن که دارای گوشت نرم و نازک و پوست متخلخل باشد تنها یک بار باید در معرض تیغ قرار گیرد تا محل حجامت
گرفتار ریش نشود. 

6- پانسمان محل حجامت:

برخی منابع گذاردن زردچوبه نرم سوده  و دستمال گرم را بر موضع حجامت پیشنهاد کرده اند. لیکن آنچه در حاضر رایج است و

نتایج بسیار خوبی دارد پانسمان با عسل است.

در افرادی که پوست متخلخل و گوشت نرم دارند نباید از روغن استفاده کرد و پس از حجامت محل را با گلاب یا آب سرد و آب کدو

و یا آب عنب الثعلب (تاجریزی) یا آب خرفه شستشو دهند.

در افرادی که خون بسیار مرطوب دارند پس از حجامت جای آن را با سرکه، آب مر ، سماق و ... شستشودهند.

در افرادی که خون بسیار غلیظ دارند باید جای آنرا با شراب کهنه یا آب مرزنجوش یا پخته شبت و بابونه و.... شستشو دهند.

نکته:کسی که عادت دارد با خونگیری دچار ضعف و سستی شود قبل از شروع کمی شربت لیمو یا زرشک یا تقویت کننده های

قلب را بدهند بخورد و اگر فردی باشد که از خون گرفتن ترس دارد به او جرات بدهند.