تاريخ مشاوره : جمعه 17/10/1389
تاريخ پاسخ : جمعه 17/10/1389
تحصيلات : دکترا
سن : 32
گروه : طب سنتی اسلامی
سوال : با سلام لطفادرباره زالودرمانی توضیح دهید آیا خطر بیماریهای حاصل ازانتقال خون وجود دارد
پاسخ : باتشکر ازمشاوره:زالو درمانیLeech therapy
صدها سال قبل ازاینكه مردم مغرب زمین (اروپا وآمریكا…)زالو رابشناسند وبه خواص درمانی آن آگاهی یابند،درخاورمیانه از زالوبرای مقاصد درمانی استفاده می شده است.مصریها در1500 سال قبل ازمیلادمسیح از زالوبرای درمان بیماریها استفاده میكردندوازنقاط دیگر خاورمیانه به آنجا بیمار اعزام می شده است.
اروپائیها تا قبل ازقرن 9 زالو را موجودی بی مصرف ومزاحم و دور انداختنی می پنداشتند و از قرن 19 به بعد به خواص درمانی آن
پی بردندو ازآن به بعدبطور وسیعی برای درمان بیماریها ازآن سودجستند.بطوریكه فرانسه تاسال1850 حدود 100میلیون زالوی پزشكی واردكرده است.درسال 1950 تنهادر شهر فیلادلفیای آمریكا750000 زالو مصرف شده است.اكنون درشمار كثیری ازكلینیكهای معتبر اروپا وآمریكا از زالوجهت رقیق شدن خون متعاقب آنژیوپلاستی قلب،گرافتهای پوستی وپیونداعضا،،واریس،ضایعات پوستی وزیبایی پوست وحتی تقویت سیستم ایمنی بدن استفاده طبی بعمل می آید.
زالو چیست؟
زالوها كرمهای آبزی وگاهی خاكزی هستند كه به صورت دوزیست زندگی میكنندوجزو راسته آرواره داران هستندكه بعضی خرطوم دار وبعضی بی خرطومند.بدن آنها درحالت عادی وبی حركتی دراز ویا تخم مرغی شكل است.تاكنون 650 نوع زالو شناخته شده است اكثرزالوها درآبهای شیرین ،كم عمق،مردابها،باتلاقها،زیرسخره ها،قطعه های شناور ویا به صورت شیئی دركف آب زندگی میكنندازنور گریزانند وشب رو هستند. بعضی خونخوار، بعضی گوشتخوار وبعضی سمی اند ، زالوهای خونخوار كه ازخون پستانداران وانسان تغذیه می كنند50 نوعندكه معروفترین آنها،زالوی پزشكی است به نام medical leech یاHirudo medicinalis كه جزوگروه خونخواران بوده وازگونه های زالوی آرواره دار بی خرطوم است،طول این زالو 12-5 سانتیمتر وگاهی تا 25 سانتیمتر هم میرسدوعرض آن حدود یك سانتیمتر است. رنگ آن غالبا زیتونی سیاه یا قهوه ای ویا حنایی مایل به سیاه است.
خواص زالو چیست؟
زالودرمانی بیشتر از حجامت خون ومواد را ازعمق بدن بیرون می كشد.زالوبرای اینكه بتواندخونخواری كندباید مانع لخته شدن خون بشود،برای این كار،بزاق خودرا همزمان بامكیدن به داخل محل تزریق میكند كه بدین صورت بدن بیمار ازخواص بزاق زالو نیز بهره مند میگردد،پیش بینی میشودحدود یكصد ماده مؤثر بااثرات درمانی مختلف در بزاق زالو موجود باشد.كه بسیاری از این مواد تا بحال كشف وشناسائی شده وحتی فرمول شیمیائی وخواص آن نیز بیان شده است.
درسال 1950 Ritz marquarat ازآلمان پروتئین Hirudin را از زالوی پزشكی Hirudo medicinalis جداكرد. هیرودین بهترین ماده ضد انعقاد بزاق زالو است،پروتئینی است كه متشكل از 65 اسید آمینه بوده و ردیف اسیدهای آمینه آن با تكنیكPCR مشخص شده است كه خواص ضد درد وبیحسی نیز دارد.پژوهشگران دپارتمان فارماكولوژی كنتاكی ازلحاظ بیوشیمی مقایسه ای میان هپارین وهیرودین به عمل آوردندكه اثر اختصاصی تر هیرودین نسبت به هپارین را به دلایل زیر توجیه كرده اند:
1-هیرودین برای فعال شدن نیاز به كو فاكتور ندارد 2-هیرودین اثرات پایدارویكنواخت Dose-dependent دارد
3-هیرودین اثرمستقیم روی مهار ترومبین دارد 4-هیرودین Toxicity (مسمومیت)نمی دهد
روش انجام زالو درمانی چگونه است؟
پس از معاینه و اخذ شرح حال از بیمار ،وداشتن اندیكاسیون زالودرمانی(نیاز) پزشك بایستی باصحبت كردن با بیمار سهل وساده بودن روش را برای وی توضیح دهد ونمونه های درمان شده رانیز ارائه نماید ،و بارعایت دقیق اقدامات قبل از زالو اندازی موضعی كه برای زالو اندازی تعیین شده است ضد عفونی گشته ،سپس با اطمینان از پاك بودن وعدم آلودگی میكربی زالوها ،آنگاه به تناسب وضعیت جسمی وبالینی بیمار،باتكنیك مناسب زالواندازی انجام میگیرد .این عملیات مجموعا در مدت حدود 20تا 45دقیقه انجام میشود كه خون گرفته شده نیزحداكثر به 5 تا10 سی سی (10-6 برابر وزن زالو)بالغ میگردد.
در صورت استفاده از زالو برای چنذ فرد آلوده امکام انتقال بیماری میتواند وجود داشته باشد ولی با توجه به از بین بردن زالو ها بعد از زالو درمانی در کشور ما این وضعیت بوجود نمیاید.