به پایگاه اطلاع رسانی طبيب خراسان | اولين سامانه جامع اطلاع رساني مكاتب طبی كل نگر ايران خوش آمدید.

وبقول مولوی :
آب زیر کشتی ، آن را پشتی است آب در کشتی ، هلاک کشتی است

در بین ضرورتهای ششگانه زندگی در طب سنتی – آب بعد از هوا ازمهمترین امور ضروریه است .

تدبیر نوشیدن آب
تا زمانی که عطش صادق ایجاد نشود نباید آب نوشید .
از موارد عطش کاذب ،عطشی است که بعد از طعام ،بعد از آشامیدن آب داغ وبعد از اشتغال به هضم غذا ظاهرمی گردد.
عطش کاذب با نوشیدن آب سرد زیاد تر می شود وبا نوشیدن آب گرم قلیل تسکین میابد و در بسیاری از موارد با آشامیدن موادی مثل عسل تسکین می یابد .
آشامیدن آب در هنگام عطش کاذب بسیار مضر است .دفع آن با استنشاق هوای سرد و مضمه کردن آب خنک سودمند است .
معتدل المزاج را وقت آشامیدن هنگامی است که غذا شروع به هضم نموده یعنی یک ساعت از تناول آن گذشته باشد .
و محرور المزاج را زمانی که عطش صادق بروز کند .
و مبرود المزاج را تاخیر در نوشیدن آب بعد از بروز عطش ضروری است .
هر چند آشامیدن اب در بین غذا و بلا فاصله بعد از ان ممنوع ومضر است ولیکن محرور المزاج را منعی نیست.

زمان هایی که نوشیدن آب مضر است
1-آشامیدن ناشتا :به علت آنکه آب بدون توقف و با برودت خود از معده عبور کرده و به اعضاء اصلی بدن همچون قلب و کبد می رسد .
2- بدنبال حرکات سنگین ویا ریاضت های سخت اعضاءبدن گرم می گردند ودر این هنگام آب را از معده جذب می نماید و باعث برودت حرارت غریزی می گردد و کبد و کلیه ها را رد میکند .
3-آشامیدن آب بعد از جماع چون جزء حرکات عفیفه (سنگین ) است آشامیدن آب سرد بعد از ان بی نهایت مضر است و باعث ضعف و کاهش حرارت غریزی می گردد.
4-بعد از استحمام به خصوص در هوای گرم و با معده خالی.
5-بعد از مسهل زیرا باعث کاهش حرارت غریزی و ضعف قوا می شود.
6-بین خواب و بعد از خواب زیرا باعث حدوث اکثر امراض دماغی است ولی برای محرور و مخمور زیان ندارد .
7-آشامیدن آب در بین طعام وبلافاصله پس از غذا مضر است . خصوصا برای افراد بلغی در هوای بسیار گرم و ایم طاعون صاحبان احشاء شدید الحراره نوشیدن آب ناشتا مضر نیست.
آشامیدن اب گرم بالای طعام شور وآب سرد بالای طعام گرم باعث عفونت است .
بهترین آب در حال صحت آب معتدل البروده است .

صبر کردن بر تشنگی مرطوب و مبرود را سود دارد ولی محرور را زیان دارد .
نوشیدن آب سرد بدنبال طعام گرم زیان دارد اگر چاره نباشد باید آب را مدتی در دهان نگه داشت سپس فرو برد .
زیاد نوشیدن آب بعد از غذا هضم را تباه می سازد و این عمل بعد از سبک شدن معده مزاج لنیت می دهد و دفع فضولات را تسریع می کنند.

خواص آب ها
1- آب سرد وتر است.
2- آب باران لطیف ترین آب هاست ولی بعلت لطافت زیاد زود متعفن می گردد.
3- آب چشمه هایی مناسب است که به سمت مشرق یا به عبارتی سمت طلوع آفتاب باشد.
4- آب چاهی مناسب است که جاری وروان باشد مانند آب قنات.
5- آب برف و یخ به جمیع بدنها ضرر می رساند ولی در مزاج های سرد و پیران ضررش زیادتر است. اثر بدی روی اعصاب و قاعدگی زنان داشته.در مفاصل و مهره های پشت خلط های غلیظ و چسبنده ای ایجاد می کند که با گذشت زمان سبب سختی حرکات مفاصل می شود .
6- آب شور و آب های سنگین سبب یبوست می شود .آب دریا و آب شور مردم را لاغر می کند .برای بیماری های سرد و تر ،نقرس بلغمی،جوشها و عفونت های پوستی سودمند است آب شور خوردن خون را تباه می کند .خارش،ابتلاء به اسهال و سپس طبع را خشک می کند.
7- آب تلخ موجب اسهال می شود .
8- آبگرم طعام را بر سر معده آرد ،سپس استفراق می شود .
9- آب آهن دار مهم ترین عامل رفع کم خونی در دختران جوان در قرن 17و 18 بوده است ،فلز در آب جوشانده شود آب آهن دار موجب تقویت معده وتقویت نیروی باء می گردد .
10- آب سرد به اعتدال برای تمامی تن دوستان مناسب است نمی گذارد خون ودیگر اخلاط تباه شود.

اصلاح آب
کمترین تدبیر برای اصلاح آب بد آن است که بجوشانند پس از ته نشین شدن مصرف کنند اگر به آن گلاب اضافه کنند نیکوتر می شود .
آب غلیظ با سیر مصرف می شود .
آب شور با سرکه وسرکه انگبین
آب تلخ با چیز چرب وشیرین خورده شود.
آب تیره با سیر خورده شود
تریاق (اصلاح کننده ) همه آب ها مخالف پیاز است خاصه در سرکه پرورده باشند
با آب ایستاده هیچ چیز گرم نباید خورد چیزهای خنک باید مصرف کرد .
در جایی که هوا گرم است و آب اندک است .1-مخلوط اب با سرکه تشنگی را کم می کند اگر تخم خرفه را کوبیده با سرکه و نان مصرف کنند شدت تشنگی را بیشتر کم می کند .