تاريخ مشاوره : دوشنبه 27/3/1392
تاريخ پاسخ : سه شنبه 28/3/1392
تحصيلات : ليسانس
سن : 41
گروه : طب سنتی اسلامی
سوال : لطفا درمان کبد چرب خفیف از منظر طب سنتی را بفرمایید.
پاسخ : کبد چرب ((به انگلیسی: FATTY LIVER)) با تجمع چربی در سلولهای کبدی و التهاب کبد مشخص می شود. این حالت در کشورهای غربی بیشتر در افرادی که الکل مصرف میکنند ایجاد میشود ولی در ایران بیماری به علل دیگر ایجاد شده و کبد چرب غیر الکلی نامیده می شود .
فرم غیر الکلی این بیماری درتعدادی از اختلالات بالینی مانند: دیابت (بیماری قند خون)، چاقی، سوء تغذیه (امتلا و انباشتگی مواد) رخ میدهد.
همه گیری شناسی
اغلب بیماران ۴۰تا۶۰ سال سن داشته و بیماری در زنان (جنس سرد)شایع تر است. کبد چرب در کودکان با سن بالاتر از ۱۰سال نیز می تواند ایجاد شود .این اختلال کبدی مزمن بوده وبرای سالها پایدار خواهد ماند .
علل
علت اصلی بروز کبد چرب در طب کلاسیک ناشناختهاست ولی در طب سنتی علت بروز امتلا و انباشتگی مواد در بدن بدنبال تغذیه غلط دانسته میشود ، تعدادی از اختلالات بالینی معین به عنوان علل زمینهای شناخته شدهاند. هفتاد درصد بیماران مبتلا به کبد چرب چاق هستند. دیابت و بالا بودن چربیهای خون نیز از علل زمینهای آن است. عوامل مختلفی که با عث تغییر متا بولیسم در بدن میشوند شامل کاهش ناگهانی وزن، سوء تغذیه، تغذیه وریدی، گرسنگی طولانی مدت نیز ممکن است باعث کبد چرب شوند.
انجام بعضی از جراحیها ی شکم شامل برداشتن کیسه صفرا، برداشتن قسمتی از روده یا معده، جراحی روی لوزالمعده ومصرف بعضی از داروهای خاص شامل قرصهای ضد با رداری، هورمون استروژن، کورتون (استروئیدها، آمیودارون، تاموکسی فن، والپروات سدیم نیز از علل زمینه ساز کبد چرب هستند . در کودکان اختلالات مادر زادی شامل سوء جذب چربیها، سیستیک فیبروزیس وبیماری ویلسون با کبد چرب همراه هستند
تشخیص
اکثر مبتلایان دارای علامت نیستند گاهی فرد از درد شکم در ناحیه کبد احساس درد وپری مینماید وبه ندرت احساس ناراحتی در قسمت فوقانی وراست شکم وخستگی وجود دارد.گاهی به دنبال بررسیها ی اتفاقی آزمایشگاهی (مانند بررسیهای استخدامی )کشف میشود .در بررسیهای معمولی، آنزیمها ی کبدی افزایش یافتهاند ودر صورت شک به این اختلال اقدامهای بعدی برای کشف علت زمینهای وبررسی سایر علل بیماری کبدی ضروری است .آزمایشهای لازم برای قند وچربیهای خون وهمچنین برای ویروسهای هپاتیتی ضروری است .با مطالعات تصویر برداری مانند سونو گرافی، تجمع چربی در کبد نشان داده میشود .گاهی برای اثبات تشخیص نمونه برداری از کبد ومطالعه میکروسکوپی بر روی آن لازم است ولی گاهی نمونه برداری انجام نشده وبیمار به مدت ۶ماه تا یکسال از نزدیک زیر نظر گرفته میشود تا طبیعی شدن آنزیمهای کبدی به دنبال درمان اختلالات زمینه ساز اثبات شود.
درمانبرای درمان وبهبود کبد چرب باید اختلالات زمینه ساز درمان شوند(اصلاح مزاج).در حال حاضر درمان بر روی مهارمشکلات طبی واختلالاتی که زمینه ساز کبد چرب هستند متمرکز است(قطع سبب بیماری). در طب کلاسیک داروهای جدید مختلفی مانند متفورمین برای درمان کبد چرب عرضه شدهاند که تاثیر قطعی آنها ثابت نشدهاست .اصلاح مزاج و تنظیم تغذیه شرط اساسی در درمان است .ورزش روزانه و مصرف مرتب میوه وسبزیجات اثرات مفیدی بر روی این بیماری دارند کاهش تدریجی وزن در افراد چاق لازم بوده ومفید است، ولی کاهش ناگهانی وزن، این اختلال را تشدید میکند .در کبد چرب مقاومت به انسولین شایع بوده وداروهایی که مقاومت به انسولین را درمان میکنند مانند :متفورمین موجب بهبود آنزیمهای کبدی میشوند .ویتامین E با دوز ۴۰۰میلی گرم در روز باعث کاهش آسیب به سلولهای کبدی و بهبود آنزیمهای کبدی میشود ولی چون با خطر افزایش بیماریهای قلبی همراه است مصرف دراز مدت آن توصیه نمیشود .در کودکان علل زمینهای شامل دیابت، سوء جذب چربی، چاقی، ماراسموس، کواشیورکور، بیماری ویلسون، سیستیک فیبروزیس، باید مهار ودرمان شود.عوارض و عواقبدر اکثر بیماران مبتلا به کبد چرب مشکل جدی برای کبد ایجاد نمیشود. کبد چرب از نظر بالینی یک اختلال پایدار وساکت شناخته شده ودر بیشتر موارد سبب اختلال شدیدی در کبد نمیشود وبا درمان بهبود مییابد.ولی در تعداد اندکی از بیماران با گذشت زمان با فت جوشگاهی وفیبروز در کبد ایجاد شده ودر نهایت سیروز ونا رسایی کبد ایجاد میشود .چون پیش بینی مسیر بیماری در یک فرد واینکه در کدام بیمار پیشرفت خواهد کرد مشکل است، درمان وکنترل آن برای همه مبتلایان الزامی است.پیشنهاد درمانی در طب سنتی برای کبد چرب1-اصلاح سوء مزاج اکتسابی و و اصلاح تغذیه غلط و نا متناسب با مزاج2-مصرف صبحانه مفصل و شام سر شب و نهار نصفه4- بادکش گرم و خشک ناحیه کبد شب درمیان 14 جلسه5-دمکرده اسطو خدوس شبی یک لیوان6-حجامت عام و کبد و تکرار آن7-پیاده روی روزی یک ساعت8- 10 عدد انجیر شیرازی را شب در سرکه خانگی خیسانده صبح تا ظهر انجیرها به مرور میل شود.9- زعفران 1 مثقال + پودر گل سرخ 20 گرم را با عسل خمیر درست کرده، حبهایی به اندازه نخود درشت درست نموده هر هشت ساعت یک حب را در کمی گلاب حل کرده به ناحیه کبد بمالید و یک حب را با کمی آب بخورید. (اگر سدهها باز شوند رنگ ادرار نارنجی شده و از طحال نیز موادی خارج میگردد). موفق باشید