تاريخ مشاوره : دوشنبه 29/1/1390
تاريخ پاسخ : سه شنبه 30/1/1390
تحصيلات : نا مشخص
سن : 20
گروه : طب سنتی اسلامی
سوال : به نام خدا. با سلام. خواستم سبزیجات و گیاهان و غذاهایی که واقعاً گیاهی و لازم برای بدن هستند و خیلی مفیدند
را بفرمایید.
پاسخ : با تشکرازمشاوره: دوست گرامی بعضی از میوه ها و سبزیجات و موادغذایی که در سفره ما ایرانیها و در نقاط مختلف وطن عزیزمان ایران مرسوم است ،برای آشنای ارائه میشود
میوه ها
آلو : سرد وتر است . لینت بخش مزاج است وحرارت بدن را فرو
می نشاند. رافع عطش و در سردردهایی که با حرارت همراه است ، مؤثر می باشد. رافع خارش بدن – که از گرمی مزاج با شد – است . خیسانده آلو تر و تازه کننده معده ودر ضمن آلوی سیاه مسهل است . آلو همانند دیگر میوه های ترش برای سرفه زِیان آور می باشد .
شفتالو : سرد وتر است. از زردآلو غلیظ تر و محرک بلغم است .
در بین شفتالوها ، آنکه گوشتش از هسته جدا می شود ، هلو نامیده می شود که از بقیه انواع این گونه بهتر است . ملین ، رافع عطش وجهت رفع بوی بد دهان مؤثر است . خشک کرده آن دیر هضم و در اسهال جمع کننده شکم است .
زردآلو : زردآلو نسبت به شفتالو هضم آن راحت تر و برای معده بهتر است . زردآلو برای سرد مزاجان مضر است .
انگور : تعدیل کننده مزاج وبغایت چاق کننده است . بهترِین زمان خوردن این میوه بین دو وعده غذایی می باشد. ملین طبع وعطش آور است . اگر بلافاصله بعد آن آب بخورند ، نفخ ایجاد می شود و هر چه انگور شیرین تر باشد ، مزاج آن گرم تر است .
مویز : گرم وتر است . هر چه بزرگ تر باشد ، بهتر، شیرین تر و حرارتش بیشتر است وهر چه گوشتش کمتر باشد ،حرارتش کمتر است . مویز دوست کبد و مقوی معده است . در ضمن کشمش لطیف تر از انگور و مویز است.
انار : انار شیرین سینه را نرم می کند. از این میوه می توان در تهیه رب انار و آش انار استفاده کرد.
انجیر : در رفع خشونت حلق ، گرفتگی سینه و رفع تشنگی مفید می باشد.
بالنگ یا ترنج:میوه آن سرد وتر است ودیرهضم وباعث فرونشاندن حرارت معده میشود.
پوست ان كمی گرم است . مربای آن بسیار نافع وخوشمزه است.
توت : توت شیرین گرم و تر است . در صورتی که رسیده باشد، ملین است ، شکم را نرم می کند و اگر کال باشد ، شکم را می بندد . این میوه چاق کننده است.توت ترش سرد وتر است.
تمرهندی :سرد و خشک است. ملین طبع ورفع کننده عطش است. مسهل ولی از آلو لطیف تر است . نارس آن بسیار نفاخ ودیر هضم است . ازآن می توان برای تهیه ترشی وطعم دار کردن انواع خورشت اسنفاده کرد.
زرشک: صفرا شکن است .
زیتون :رسیده آن معتدل مایل به گرم ، نارس آن سرد بغایت خشک وسیاه آن گرم وخشک است . اگر با غذا خورده شود، مقوی معده و اشتهاآور است .در سوختگی های سطحی، مالیدن روغن آن بر روی سوختگی، مانع تاول زدن می شود.
سماق : سرد و خشک است . هر چه سماق نو وسرخ باشد،بهتر است.طعمش ترش وقابض است ودر اسهال مزمن بعلت همین خاصیت (جمع کنندگی رطوبت( نافع است.
سنجد : سرد وخشک است . بند آورنده شکم است.خونریزی را بند می آورد و استفراغ را تسکین می دهد.
سیب : معتدل مایل به حرارت است . بوییدن وخوردن آن مقوی مغز است ومحرک اشتها.پخته آن جهت تسکین سرفه خشک مؤثراست. سیبی که در مربای به پخته شود، بسیار خوش طعم وبو است.
گلابی : سرد و خشک است . گلابی کال یبوست ایجاد می کند ونوع شاه میوه وپخته آن ملین است . گلابی شاه میوه طبیعت معتدل وتر دارد. نام دیگر گلابی ، امرود است.
نارگیل : برای خوشبویی دهان ،دفع مواد سردودر دستگاه گوارش نافع است.
هندوانه : مدر است وازآن بعنوان خنک کننده در افرادی که مزاج گرم دارند، استفاده می شود.
سبزیجات ، صیفی جات و ادویه جات
آویشن : گرم و خشک است. لطیف کننده غذاهای غلیظ است –باعث هضم غذاهای سنگین می شود- معده ، کبد وریه را از رطوبتها پاک می کند. رفع کننده تخمه و ترش کردن است . اگر داروهای مسهل با آویشن پخته خورده شود ، مانع دل درد شدید می شود.
اسفناج : شکم را نرم می کند. کسانی که مزاج سرد دارند، باید آن را با دارچین وفلفل یا دیگر ادویه جات مصرف کنند. از غذاهایی که ازاسفناج تهیه می شود ،می توان از نرگسی وآش اسفناج نام برد.
بادنجان : نوع تازه وشیرین آن سرد وخشک است ونوع تلخ وتند آن گرم وخشک . بریان کرده آن دیر هضم و پخته آن به نسبت زود هضم تر است. اگر با روغن پخته شود، ملین است وبا سرکه قابض . رنگ پوست را زرد می کند.اگر بادنجان پوست کنده را، چند ساعت در آب نمک بخیسانند وبعد با آب بشویند ومصرف کنند، عوارض سنگینی ودیر هضمی آن کمتر می شود.
بامیه : سرد وتر است ، با طعم شیرین و اندکی لزجی . غذای کمی تولید کرده وبرای کسانی که مزاج گرم دارند ، مفید می باشد.
پونه: گرم وخشک است. برای دفع مواد زائد معده ورفع سوزش آن وهمچنین در رفع سكسكه وحالت تهوع مؤثر است.
پیاز : گرم وخشک است . بهترین نوع آن سفید بزرگ آبدار است . اشتهاآور و تقویت کننده هضم ،نفاخ وکاهش دهنده حافظه است. پیاز خون را به سوی خارج می کشاند و باعث سرخرنگ شدن پوست می شود.
ترب : گرم وتراست. خوردن آن بعد غذا هضم کننده و خارج کننده بادها وبادشکن است.
ترتیزک یا شاهی : گرم وخشک است. مدر وهضم کننده غذا وبادشكن است.
ترخون : گرم وخشک است . اشتها آور ، بادشکن، تقویت کننده معده وجاذب رطوبت است.
تره :کوکوی آن می تواند ،غذای خوبی باشد.
تره فرنگی :گرم وخشک است. خوردن آن بعد غذا مانع ترش کردن می شود.از پیاز دیر هضم تر ونفاخ تر است.برای مزاج گرم، مضراست. سوپ آن همراه با سبزیجات دیگر- مثل جعفری وآویشن- بسیار خوش طعم وقابل هضم می باشد.
ترنجبین : شبنمی است ، که برگیاهی بنام خارشتر ایجاد می شود ،که همچون ریزه های نبات می ماندوطعم آن شیرین است وبهترین آن سفید تازه وپاکیزه غیر مخلوط با برگ وخار است. طبیعت آن گرم وتر است . جهت رفع سرفه ،درد سینه وتسکین عطش مؤثر است ولینت بخش مزاج می باشد.
چغندر:گرم وتر است. آب آن ملین وخودش یبوست زا است. بهترین آن شیرین وبی ریشه آن است . از آن می توان در تهیه آش و ترشی استفاده کرد.
ریحان : گرم وخشک است. مدر است وجهت رفع ضعف معده وسرفه مفید می باشد. خواب آور ورایحه آن دل انگیزاست.
ریواس : سرد وخشک است. شادی آور ،تقویت کننده معده ، اشتها آور ورفع کننده عطش است . برای افراد مسن وکسانِی که مزاج سرد دارند، مضر است.
زنیان : گرم وخشک است. دارای بو و طعم تند واشتها آور است. مدر وقاعده آور بوده وجهت رفع درد سینه ودفع رطوبتها مؤثر می باشد. ضد نفخ وبادشکن است. در رفع سکسکه ، درد و پیچش روده مؤثر است.
سنبل الطیب :خوردن آن با آب سرد دل بهم خوردگی را تسکین می دهد. مدرو قاعده آور است وشکم را می بندد. رطوبت معده را خشک می کندو جهت خوشبو کردن دهان بکار می رود. سوزش معده را تسکین داده ورطوبتهای ناشی از سرما را دفع می کند ومغز را توان می بخشد. مزاج آن گرم است.
سیب زمینی : آب سیب زمینی خام در رفع یبوست مفید است.
شاهتره : طبیعت آن سرد و خشک است . برگ سبز و تازه آن، بهترین قسمت مورد استفاده آن است. صاف کننده خون ، ادرار آور و اشتها آور است. خشک آن در تقویت معده مؤثرتر است. ازبرگ پودرشده و خشک گیاه در ماست برای رفع التهاب جوشهای زیر پوستی ( در قدیم ) استفاده می شده است.
شقاقل : ریشه هویج دشتی وطبیعت آن گرم وتر است. مقوی اعضای سرد وزیاد کننده قوای جنسی است. مصرف آن بصورت مربا بوده ومربای آن با عسل بدون عوارض است.
شلغم : گرم وتراست. پخته آن رافع سرفه ، لینت بخش مزاج وسینه ، اشتها آور ومقوی قوای جنسی ومدراست. واز مضرات ، نفاخ ودیر هضم بودن آن است.
شنبلیله : گرم وخشک است. ماده لعابی تخم آن ، خصوصاً اگر با روغن گل همراه باشد ، در رفع ترکهای ناشی از سرما مفیدمی باشد. ملین ، نرم کننده سینه وگلوو قاعده آور است . در رفع سرفه ، پیچش ودرد شکم مؤثر است.
شوید : گرم وخشک است. اشتها آور ،باد شکن و هضم کننده غذا است. در رفع سکسکه ناشی از پری شکم مفید و روغن آن بسیار نرم کننده است.
قارچ : سرد وتراست. نفاخ و دیر هضم بوده وباعث درد معده وقولنج می شود .
کاهو:کاهو کمی سرد وتراست . صاف کننده خون ، خواب آورو تسکین دهنده عطش وسرفه است.
کدو حلوایی : سرد وتر است . ملین ( لینت بخش مزاج ) ورافع عطش است وسرفه را کاهش می دهد .
کرفس : گرم وخشک و کرفس کاشته شده ، گرم وتر است .باد شکن ، معرق ، مسکن درد و خوشبو کننده دهان است .
کلم : گرم و خشک است ونفاخ . ماده غذایی آن کم وبرای معده مضر است . نیم پخته آن مسهل وپخته آن جمع کننده شکم است و اثر خواب آوری دارد .
کنگر : گرم و خشک است . مدر ، هضم کننده غذا و استفراغ آور ( قی آور) است. خورشت آن غذای بسیار لذیذی است .
کنگر فرنگی : طبیعت آن گرم است . مدر ، ازبین برنده بادها و هضم کننده غذا است .
گشنیز : آب آن خواب آور است .
گل سرخ : سرد وخشک و قابض است . گل خشک شده ، سردتر وقابض تر است. از آن گلاب ، عطرو روغن می گیرند. مفرح و مقوی قواست. گل وگلاب سردرد را تسکین می دهد . روغن گل عطسه آور است وبوی بد بدن را از بین می برد. گل و گلاب رطوبتهای بد معده را از بین می برد. گل قند وگل انگبین جهت تقویت معده ومفید است وبه هضم نیز کمک می کند.
گل گاوزبان : گرم و تر وگرمی آن به اعتدال نزدیک است . خشک آن رطوبت کمتری دارد . گل آن لطیف ترین جزء گیاه است .شادی آور ، مقوی وبرای تقویت حواس مفید است . این گیاه برای رفع ترس ، اضطراب ، تپش قلب وغم مفید است .
موسیر یا سیر کوهی :گرم وخشک است . پیازی کوچک وخوردنی است . جذب کننده خون بظاهرپوست وچاق کننده است . ضماد آن باعث خروج خار ویا دیگر اجسام تیزاز محل می شود.
نرگس : گرم و خشک است . بوییدن گل ویا روغن آن جهت از بین بردن آب ریزش وزکام بخصوص در زمستان مفید است.
هل : گرم وخشک است . مقوی معده ، هضم کننده غذا و گشاینده حیض است.
هویج : هویج مدر ،قاعده آور، مقوی معده وملین است. مربای آن زودتروراحت تر از هویج هضم می شود . برای افراد بلغمی مناسب است.
حبوبات و بقولات
باقلی : سرد وخشک است . نفاخ بوده ودارای اثرات خواب آوری، سستی وکسالت است وسرفه را تسکین می دهد . اگر آن را با پوست بپزند ، ضررش بیشتر است. خشک شده آن عوارض کمتری نسبت به باقلی تازه دارد.
برنج : درباره طبیعت آن می توان گفت ، معتدل وخشک است . اما اگر برنج را آبکش کنیم ، طبیعت آن سرد وخشک است . برنجی که بصورت کته پخت شود ، دارای طبیعت گرم وخشک است .از برنج می توان غذاهای متنوعی همچون : شیر برنج ، شله زرد وانواع آش ها را تهیه کرد. از آرد برنج نیز می توان در تهیه فرنی وترحلوا – که بسیارمغذی است – استفاده کرد.از دم کرده سبوس برنج می توان جهت کاهش ریزش مو استفاده کرد.
گندم : بهترین غذا وچاق کننده بدن است. آرد پخته شده آن با شکر وبادام مانند حریره ( فرنی همراه با بادام ) برای اطفال وکودکان غذای مناسبی است. وبرای درمان سرفه ودرد سینه مؤثر است . از گندم پخته می توان حلیم ، آش وسوپ تهیه کرد. از گندم پوست دار، جوانه گندم و سمنو واز آرد آن کاچی وحلوا تهیه می شود.
سبوس گندم : گرم وخشک است . لینت بخش مزاج است. نان سبوس دارقابض وخشک کننده رطوبات معده است.
ماش : مقوی اعصاب و قدرت بینایی است.
نشاسته : طبیعت آن بستگی به ماده ای که از آن تهیه شده ، دارد. ولی آن را سرد وخشک دانسته اند. توانبخش و نرم کننده است. اگر نشاسته را با سه برابرش آب بپزند ، خشونت حلق و سینه را برطرف می کند و سوپ آن سرماخوردگی سینه را ازبین می برد. نشاسته به تنهایی یا با عدس یبوست آور است . اگر آن را با آب وشکر بپزیم ، مسقطی درست می شود.
دانه های روغنی
بادام : بادام شیرین ملین طبع وموافق سینه ، چاق کننده وبو داده آن مقوی معده وقابض است . شیره آن با ََشکر جهت رفع خشونت سینه و حنجره وسرفه مفید است . تازه نارس آن ( همراه پوستش ) چقاله نامند ، که مقوی معده وبن دندان است.
پسته :طبیعت پوست قرمز روی مغزدر حرارت معتدل و خشک است وپوست سبزبیرونی( که روی پوست سفید صلبی قرار دارد ) ، سرد وخشک است . که مقوی معده ، قابض وبرطرف کننده اسهال ، تشنگی و استفراغ ( قی ) است وجهت خوشبو کردن دهان کاربرد دارد .
فندق : پوست روی مغز یابس ونفاخ است و اگر آن را بازکنند وبعد میل کنند ، سریعتر هضم می شود . پوست سبز آن قابض و رفع کننده اسهال مزمن است .
گردو : گرم و خشک است . تقویت کننده اعضای اصلی بدن ، بخصوص مغز است. درد و پیچش شکم را تسکین داده وشکم را بند می آورد.
لبنیات
آغوز یا ماک : شیر غلیظی است که تا سه الی چهارروز بعد ولادت دوشیده شود. دیرهضم است ومصلحش شیرینی است .
آب پنیر : زرداب شیر است که از شیر بریده ومنعقد شده ازپنیر مایه بدست می آید. از خواص آن میتوان اثر رطوبت بخشی ومسهل بودن آن را نام یرد. آب پنیر نمک ندیده ، بیرون ریزنده صفرا است و اگر با عسل همراه باشد ، اثرش بهتر است .
روش تهیه پنیر : شیر را جوشانیده ، پنیرمایه را به آن اضافه کرده ومنعقد شده بر آن نمک می پاشند ، تا آب آن جدا گردد . سپس پنیر جدا شده را نمک زده و در سبد می گذاریم سنگ سنگینی بر آن گذاشته تا آب آن به طور کامل خارج شود . اگر نخواهیم که پنیر نمکین باشد ، بار دوم دیگر بر آن نمک نمی پاشند .
پنیر : پنیر تر، دیرهضم وچاق کننده است. اگرازماست تهیه شود ، زود هضم تر است ومی توان گفت که همان کشک است. اگر با عسل ، نعناع ویا آویشن خورده شود ، سریعترهضم شده و در افراد قولنجی کمتر است . به طور کلی پنیر سنگین ( غلیظ ) است و تشنگی آور است. میل به غذا را کم کرده ودر صورت استفاده زیاد به شدت نفاخ است . بهتر است پس از خوردن آن ، تا احساس گرسنگی واقعی ، غذا خورده نشود . پنیر نمک ندیده ملین است.
پنیر در نمک خوابانده شده ( نمک سود شده ) ، گرم وخشک است و مقوی اشتها وازبین برنده رطوبات است . اگر همراه آن گردو خورده شود ، عوارض آن کمتر می شود.
پنیرمایه (انفحه) :معده حیوانات شیر خواره بسیار کوچک است ، که بعد ذبح درآورده واستفاده می کنند. طبیعت آن گرم وخشک است . این ماده موجب انعقاد شیر وتبدیل آن به پنیر می شود . پنیرمایه بشدت اشتها آور وبرطرف كننده اسهال مزمن است.
دوغ : ماستی است که با اندکی آب در خیک یا هر چیز دیگر تکان داده وبه هم می زنند،تاچربی آن جداگردد ( که آن را کره می نامند) .بهترین آن دوغ تازه ازماست ، شیر گاو است.
شیر : مصرف مخلوط شیر وچای ، اگرچه اثرات مفید هردو را کاهش داده وحتی آن را ازبین میبرد ولی در کاهش بوضوح علائم سرماخوردگی بسیار مفید است .
قراقروط : طبیعت آن سرد وخشک است. اگرقسمت مائی دوغ که از جوشیدن باقی می ماند، آنقدر بجوشانند تا غلیظ ومنعقد گردد که بسیار ترش است. اگر آن را با نمک وسیاه دانه وآویشن وکمی سرکه درهم آمیزند و چند روز بماند ، طعم خوبی گرفته ، که بجای پنیر آن را با نان می خورند وبسیا ر لذیذ است. مسکن صفرا وتشنگی است . نفاخ است وقولنج ایجاد می کند .
کره : گرم وتر است . ملین ، چاق کننده ورفع کننده سرفه خشک وخشونت حلق است .مالیدن آن بر بدن وخوردن آن با شکر باعث فربهی و چاقی می شود. اگر بر بن دندان کودکان ، کره مالیده شود ، بیرون آمدن آن سریعتر می شود .
کشک : دوغی که پخته وسفت شود ، سپس آب آن با فشار گرفته شود . آنچه مانده است به نمک آغشته کرده وبه قطعات کوچک تقسیم می شود ، که کشک نام دارد . طبیعت آن سرد وخشک است . قابض ومسکن صفرا و برطرف کننده خونریزی است. ازمضرات آن می توان ، دیرهضم بودن ، ایجاد باد وبلغم را نام برد.
ماست : هرچه ترش تر و رقیق تر باشد ، سردی وتری آن بیشتر است.رطوب بخش ، تسکین دهنده تشنگی وتقویت کننده قوای جنسی درافرادگرم مزاج است.ماست نسبت به دوغ مغذی ترمی باشد.ازمضرات آن می توان ازدیرهضم بودن نام برد.
روش تهیه ماست : ابتدا شیر را بمدت بیست دقیقه جوشانده ، سپس آن را ازروی شعله برداشته ودر کناری می گذاریم ( جایی که دیگر احتیاج به جابجایی آن نباشد ) . سپس مقداری ماست ( به ازای هر یک کیلوگرم شیر، یک تا دو قاشق ماست ) را به عنوان مایه ماست برمی داریم .هنگامی که شیرجوشانده شده کمی خنک شد (ولرم گرم ، طوریکه اگر انگشت را درآن فروبردیم ، نسوزیم ) ، سوراخ کوچکی بر رویه شیر جوشیده ، ایجاد کرده ومقداری ازشیر را برداشته وبا مایه ماست به خوبی مخلوط می کنیم وآن را به آرامی به شیراضافه کرده ( ازهمان سوراخی ایجاد کرده بودیم ) و با قاشق حرکت موجی کوچکی درشیرایجاد کرده تا مایه ماست به همه قسمتهای شیر برسد. سپس روی آن را با دم کنی پوشانده وروی کل ظرف را با پتو می پوشانیم تا گرم بماند . سه تا چهار ساعت بعد آن را در یخچال گذاشته وتا یک روز به آن دست نمی زنیم (تا آب نیفتد). بعد یک روز می توانیم ازآن استفاده کنیم . درضمن هرچه شیر بیشتر بجوشد ودرصورت امکان ، تکان نخورد، ماست سفت تر خواهد شد. وهرچه ماستی که به عنوان مایه برمی داریم ، خوشمزه وشیرین باشد ، ماست ما دارای طعم ومزه بهتری خواهد شد.
انواع گوشت ومواد پروتئینی
ماهی : همه انواع ماهی سرد وترهستند بجز ماهی قزل آلا که معتدل است. ماهی هایی که لاغرند ، رطوبتشان بیشتراست . ماهی تازه وآب پز آن ملین است .
میگو : گرم وتراست . دیرهضم وبا سکنجبین مسهل است. قوای جنسی را افزایش می دهد
پاچه : معتدل است . بعلت حالت لزجی که دارد ، ملین بوده وزود هضم می شود.
جگر : گرم وتراست . جگربریان شده ، برای شب کوری مفید بوده ولی دیرهضم است.
قلوه ( کلیه ) : طبیعت آن معتدل است و به خشکی گرایش دارد. دیرهضم است واخلاط بد بوجود می آورد.
دل : گرم وتراست. بشدت دیرهضم است وباید ازحیوانی معتدل باشد. اگربا فلفل وزیره خورده شود و بعد آن مربای زنجبیل مصرف شود ، هضم ان آسانتر می شود. یبوست آور است .
سیرابی و شیردان : طبیعت آن سرد است. دیرهضم بوده وچون جای فضولات است ،باید وب شسته وپخته شود.
مغز : سرد وتراست. هضمش دشواروبرای معده مضربوده واشتها را ازبین می برد. نرمی بخش است و برای هضم بهترباید آن را با ادویه جات گرم مصرف کرد.
چشم : گرم وتراست . رطوبت آن زیادتراز دیگر اعضاء داخلی است وحرارت آن مایل به اعتدال است. بهترازهمه چشم گوسفند است ، که زود هضم می شود.
بال وگردن مرغ : معتدل وکمی به حرارت مایل است . بهتراست ازمرغ خانگی جوان باشد. برای کسانی که تازه ازبستربیماری برخاستند، مفید است. اگربا روغن خوب پخته شود ، مضراتش ازبین می رود وزود هضم می شود. ولی اگربال وگردن از مرغ پیر باشد، هم دیرهضم است وهم خاصیتی ندارد.
پوست مرغ : سرد وخشک است . بطورکلی دیرهضم است .
تخم مرغ : معتدل است. سفیده آن سرد و زرده آن گرم است. سفیده وزرده هردوترهستند اما سفیده رطوبتش بیشتراست. زرده تخم مرغ نیم برشت ( عسلی ) غذای خوب وزود هضمی است. هرچه ، بهنگام پخت ، تخم مرغ سفت ترشود . دیرهضم تراست.تخم مرغ باعث قولنج می شود وبوسیله ادویه گرم ، ازمضراتش کاسته می گردد.
طعم دهنده ها
آب غوره : سرد وخشک است . برای صفراویان ،گرم مزاجان وجوانان ، بخصوص درتابستان وشهرهای جنوبی مفید است.
سرکه : سرد وخشک است . رفع کننده عطش ،محرک اشتها وکمک کننده به هضم غذا است. به اندامها بسرعت نفوذ کرده ومی تواند داروها را به اعضا برساند.
نمک : گرم وخشک است. اشتها را تحریک ولی هضم غذا را مشکل می سازد. مصرف زیاد آن بینایی را ضعیف و قوای جنسی را کاهش می دهد.
متفرقه
عسل : گرم وخشک است. بهترین نوع آن ، نوع بهاره آن است که رنگش متمایل به سرخی است. برای افراد سرد مزاج ، بلغمی ودرزمان ومکان های سرد مفید است. جاذب رطوبات ازاعماق ودفع کننده آنها است.
انواع نان :
نان با آرد سفید : نوعی نان سوخاری همراه با کنجد است.نسبت به نان خشکار دیرهضم ترو نفاخ تراست.
نان گرده : این نان محتوی آرد ، زرده تخم مرغ وروغن وتخم گشنیزاست. این نان ازنان تنوری مغذی تراست . هرچه نازک تروبیشتر پخته باشد ،بهتراست. بطورکلی هرنانی که خوب نپخته باشد ، برای بیماران وکسانی که زیاد استراحت می کنند، مضراست.
نان فطیر : بسیار نفاخ و دیرهضم است . بهتر است بعد آن ، زنجبیل مصرف شود تا هضمش راحت تر گردد.
نان خشکار( نان بلغورجو ) : هرچه سبوس آن کمتر باشد ، بهتر است. اگرکیفیت آردش بد وتیره باشد ، خون را غلیظ میکند. واگرزیاد خورده شود، باعث ایجاد نفخ وسنگینی در معده می شود .
نان تنوری : نانی که ازآرد گندم تهیه شود ودر تنور بطور کامل پخته شود ، مناسبترین نان برای انسان است. هضم آن راحت تر وسریعتر از بقیه نان ها است و نفخ بسیارکمی ایجاد می کند.
نان تابگی : نانی است که درتابه پخته می شود وازانواع آن می توان کماج را نام برد. اگر با روغن مخلوط باشد ، یبوست ایجاد می کند و دیرهضم می شود .هرچه بهتر پخته شود،عوارض آن کمترمی شود.
نان برنجین : نانی است که باآرد برنج پخته می شودوسرداست .دیرهضم ترازنان گندم بوده وقولنج ایجاد می کند.
نان جو : سرد ونفاخ است . سرد مزاج ها نباید بخورند مگرآنکه با عسل وخرما مصرف کنند.
نان خولفا : نانی است که برخاکسترمی پزند.که چون زود می سوزد،آن را زود ازآتش برمی دارند و درنتیجه درونش نپخته است وخاکستر نیز به درون آن نفوذ می کند.اگرآن را برسنگریزه وازآرد گندم بپزند وبا حرارت متوسط بگذارند تا خوب بپزد ( مثل نان سنگک ) ، نان خوبی (از جهت زود وراحت هضم شدن) می شود
عصاره گوشت: قسمتی از گوشت تازه (بهتر است که راسته باشد) را به تکه های کوچک قسمت کرده ودر داخل یک شیشه مربای در دار ریخته، در آن را می بندیم.سپس شیشه را در یک ظرف آب که سر چراغ در حال جوشیدن است گذاشته بعد از چند ساعت مایعی در داخل شیشه جمع می شودکه همان عصاره گوشت است.این عصاره برای افراد ضعیف و افرادی که تازه از بستر بیماری برخاسته اند بسیار مفید استو مقوی بدن است.عصاره جگر هم به همین روش تهیه می شود.
انواع شیر مغز ها: از مغز ها می توان شیر تهیه کرد،که بسیار مقوی است. مغز هایی چون بادام، فندق، گردو و پسته که به تنهایی یا مخلوط می توان شیر مغز تهیه کرد.روش تهیه: برای تهیه یک لیتر شیر می توان 50 گرم از مغز مورد نظر (یا از همه آنها با هم 50 گرم را به مدت چند دقیقه در آب جوش خیسانده، سپس پوست روی مغز را می کنیم و بعد با آب خنک شسته و همراه با 3 قاشق غذاخوری عسل و 4 لیوان اب سرد در مخلوط کن ریخته به مدت 5 دقیقه مخلوط می 
ابلاغ حکم نماینده موسسه حجامت ایران در استان خراسان شمالی
