مقدمه و هدف: بيش از يكسوم جمعيت كشورهاي درحال توسعه گرفتار كمبود داروهاي حياتي و ضروري براي درمان بيماريهايشان هستند. تقاضاي بيماران براي دسترسي به خدمات طب تكميلي و جایگزین وپيشگيري از ابتلا به بيماريها و تمايل پزشكان براي آگاهي استفاده از اين روشها در سطح جهان و از جمله ايران رو به افزايش است. در آمريكا بيش از 50 درصد بيماراني كه نياز به خدمات پزشكي دارند از طب تكميلي و جایگزین همراه يا به تنهايي براي درمان خود استفاده ميكنند . 70درصد جمعيت كانادا از درمانهاي مكمل حداقل يكبار براي درمان استفاده كردهاند. 6/75% از جمعيت مردم تهران از طب گياهي آگاهي داشته و 4/38% در بیماریها از آن استفاده می کنند . مطالعه حاضربراي بررسی ميزان استفاده از طب تکمیلی در جمعيت شهر اصفهان در بیماری اسهال که جزء یکی از بیماریهای شایع است که خیلی از افراد برای درمان آن به پزشک مراجعه نمی کنند در سال 1389انجام شده است.
روش تحقیق : روش تحقیق بصور ت مقطعی و توصیفی بوده وبا تکمیل پرسشنامه توسط پرسشگران انجام گرفته است . نمونه گيري بصورت چندمرحله اي و انتخاب نمونه ها بصورت تصادفی انجام گرفت تعداد نمونه در سطح اطمینان 95 درصد با تعداد 384 نمونه محاسبه گردید. نمونه ها از افردا در جمعیت شهری اصفهان انتخاب گردید. جهت تجزيه و تحليل داده ها از نرم افزار SPSS و آمار توصیفی (شاخص هاي مركزي و پراكندگي) و آزمون t-test استفاده شد.
نتایج وبحث :نشان می دهد50% افراد در هنگام مواجه با بیماری اسهال به پزشک مراجعه می کنند . 70% از جمعيت تحت مطالعه همزمان با استفاده از داروهای شیمیایی که پزشک معالج تجویز نموده از داروهای گیاهی استفاده کرده اند.افراد مورد مطالعه مدعی هستند که 16% بهبودی آنها از طریق داروهای شیمیایی،23% از طریق گیاهان دارویی و45% به خاطر استفاده از هردو بوده است. 55% افراد یکه به پزشک مراجعه نکرده اند توسط خود درمانی از طریق استفاده از گیاهان دارویی بهبود ی یافته اند .هر چند که 33% افراد نیزادعا می کنند به طور خود بخود و بدون استفاده از هیچ دارویی خوب شده اند.بیشترین داروهای گیاهی که افراد در درمان بیماری خود استفاده کرده اند نعنا و پونه به میزان 36%، خاکشیر معمولی 21% و خاکشیر جوشیده 11% بود.
نتیجه گیری:با توجه به نتایج این تحقیق و دیگر تحقیق ها ورشد تقاضا در زمينه طب گیاهی چه از طرف مردم و چه صنایع ،توجه و حمايت بيشتر دولتمردان و جوامع علمي- دانشگاهي را در انجام تحقيقات منسجم در خصوص تعيين ميزان اثربخشي اين روش ، برنامهريزي جهت چگونگي ارائه اين روشها در آموزش دانشگاهي به خود معطوف می نماید. اثبات ايمني و سودمندي برخي گياهان دارويي و شيوههاي درماني، مستلزم صرف زمان و هزينه بيشتري است چون عدم كنترل و استفاده نابجا از طب گیاهی و شيوههاي متنوع آن اثرات سوء و خطرناكي را به همراه خواهد داشت . سازمان بهداشت جهاني، خواستارتوسعه سياستها و خطمشي دولتها براي ارزيابي و نظامندكردن طب سنتي و شيوههاي متنوع طب مكمل و جايگزين و تضمين قابليت و خاصيت طب سنتي و درمانهاي مكمل و جايگزين بخصوص گياهان دارويي و شفاف سازي مفهوم «درمانشناسي» در طب سنتي و درمانهاي مكمل و جايگزين براي توليدكنندگان و مصرفكنندگان اين نوع داروها و در نهايت جمعآوري اطلاعات مربوط به طب سنتي و درمانهاي وابسته به آن شده است.
کلید واژه: بیماری اسهالی . درمانشناسي. طب تکمیلی.گياهان دارويي