دکتر مجید انوشیروانی،
متخصص طب سنتی ایران،
دانشگاه علوم پزشکی تهران
==================روشهایی که برای دفع مواد تباه و زاید از بدن انجام می شوند، به زبان ساده بر دو نوع کلّی هستند که هریک در موارد خاصی به کار می روند و کاربردهای متفاوتی دارند:
1. تحلیل: یعنی تبدیل مادّۀ زاید و تباه به اجزای بخاری و سبک، و دفع نامحسوس و تدریجی و آهستۀ آنها از راه منافذ کوچک و روزنه های ریز اعضای داخلی یا خارجی در زمانی بلند؛ مثلاً روغن بابونه یکی از روغنهای محلّل محسوب میشود که میتوان آن را بر روی سطح عضو مالید تا مادّۀ سرد و غلیظ زیر جلد (مثلاً چربی زیر جلد) بهتدریج حل شود و از بدن دفع شود.
2. تنقیه (این واژه بهمعنی پاکسازی است، نه به معنی حقنه): یعنی دفع مادۀ زاید و تباه بهصورت کاملاً محسوس و یکجا و در زمان کوتاه مانند ایجاد قی، ایجاد اسهال، حقنه کردن، فصد، و حجامت.