عنوان خبرافتیمون دواء الجنون
(شاخه: گياهان دارويي)
ارسال شده توسط طبيب ايران زمين
يكشنبه 26 دي 1389 - 05:27:03

نامها :افتیمون دواء الجنون
خانواده : CUSCUTACEAE
یونانی : اَفْتیمون
فارسی : دواء الجنون ، سس صغیر
عربی : حماض الارنب ، شجرالصبغ ، شکوث ، شکوثا
لاتین : Cuscuta Epithymum Murr.
انگلیسی : Small-Dodder , Clover Dodder , Hellweed Dodder
افتیمون را در قزوین " سزم " ، در مشهد " پیچک " ودر قائنات " زنج " می نامند .

 



گیاه شناسیافتیمون دواء الجنون
گیاهی است از تیره پیچک صحرایی علفی ، یکساله و دارای ساقه های ظریف و باریک است که قابلیت انعطاف داشته و به  صورت انگل روی گیاهانی نظیر یونجه ، آویشن و غیره میپیچد .
افتیمون یکی از 170 نوع cuscuta  است که در ایرن 18 نوع آن شناسایی شده است .
این گونه از گیاهان کلروفیل ندارند به همین دلیل به رنگ سبز نیستند .
ساقه های آن به رنگ های مایل به قرمز است ، گلهای آن در فرمهای مختلف سفید ، زرد و صورتی است  و طعم تند و تلخی دارد  و بخشهای هوایی این گیاه شامل ساقه ، گل و دانه مورد استفاده پزشکی قرار میگیرد . زمان گل دادن آن از اواخر بهار تا پاییز است .
پست ترین نوع  افتیمون ، آن است که تخم ندارد و بهترین نوع آن سرخ تر و تیز بو تر است .
این گیاه دارای  ترکیبات شیمیایی Quarcitine  ،  Resins  و Alkolis  است .
پراکندگی زیادی در اروپا ، نواحی غربی و جنوب غربی آسیا و شمال آفریقا دارد . در دامنه کوههای مرتفع تر از 2000 متر دیده شده است .
در ایران محل رویش این گیاه  : اطراف تهران ، کرج ، همدان ، جنوب غربی ایران ، نواحی مختلف البرز ، اصفهان ، فارس ، بندر عباس  و کرمان شناخته شده است .
بهترین نوع آن را از جزیره " کریت " یا " قبرس " می آوردند و همینطور سرزمین " انطاکیه " و" بیت المقدس ".
مزاج افتیمون گرم در درجه سوم و خشک در درجه دوم است .

خواص دارویی در طب سنتی ایران TIM
1-    محلل ، ملطف و مفتح سدد و مسهل سودا و بلغم .
2-     امراض دماغی و عصبی نظیر : صداع ، تشنج امتلایی ( تشنج ناشی از پر شدن یک مزاج در بدن ) ، صرع ، مالیخولیا ، مانیا، جنون ، کابوس و وسواس سوداوی را دفع میکند .
حکایتی از محمدبن زکریای رازی نقل شده است که :
" محمدبن زکریا ی رازی رحمه الله می آمد با شاگردان خویش . دیوانه ای پیش ایشان اوفتاد ، در هیچ کس ننگریست مگر در محمد بن زکریا . و نیک در او نگاه کرد و در روی او بخندید. محمد بن زکریا باز خانه آمد و مطبوخ افتیمون بفرمود پختن و خوردن . شاگردان گفتند که : چرا مطبوخ خوردی ؟ گفت : از بهر خنده آن دیوانه که تا وی از جمله سودای، جز با من ندید و با من نخندید ، چه گفتنه اند : " کل طایر بطیر مع شکله ."
معادل " دیوانه چو دیوانه ببیند خوشش آید !"
طریقه مصرفی که برای رفع سودا ذکر شده به این صورت است که : " یک هفته هر روز 10 درهم آنرا در نیم رطل شیر تازه بخیسانید و با 15 مثقال سکنجبین بنوشید ."
3-    علاج ترنجیدگی مفاصل .
4-    بادشکن .
5-    سازگار با مزاج پیران و نو پیران .
6-    درمان سرطان .
7-    مقوی دل ، مغز و جگر است و سرور آفرین برای قلب . 
8-    مشابه آن " حاشا " ( نوعی  آویشن ) ، " تربد " و " افسنتین " است .
9-    مصلح این گیاه سکنجبین ، کاسنی ، کتیرا و بنفشه می باشد .

خواص دارویی در  Herbal Medicine
1-    مسهل و درمان یبوست
2-    مدر و درمان نارسایی کلیه
3-    ضد اسکوربوت ( کمبود ویتامین C  )
4-    درمان ناراحتیهای کبد ، طحال و کیسه صفرا
5-    برطرف کردن مالیخولیا
6-    چینی ها برای درمان ناهنجاریهای جنسی از آن استفاده می کنند و معتقدند این گیاه عمر را طولانی می کند .
طریقه مصرفی که در منابع خارجی دیده شده به این صورت است که : "8 تا 10 گرم دانه آن را در یک فنجان  آب گرم به مدت 1 ساعت میخیسانید و روزی 3 قاشق از آن مصرف شود ." یا " 20 گرم آن در 200 میلی لیتر آب به مدت 20 دقیقه بجوشد و روزی 3 قاشق از این جوشانده مصرف شود . "
عوارض
موارد منع مصرف : کودکان ، خانمهای باردار و شیرده .
در افراد صفراوی مزاج ( گرم و خشک) باعث غش ، سنگینی و غم می شود .
افتیمون نباید زیاد جوشانده شود چون خواص دارویی خود را از دست می دهد .

منابع
1- علی اکبر، دهخدا .  لغت نامه – جلد 2– چاپ اول - انتشارات دانشگاه تهران – پاییز 1372
2–ابن سینا ، حسین . قانون درطب - جلد 2 – ترجمه عبدالرحمن شرفکندی – انتشارات سروش -  1367
3– بیرونی، ابوریحان .  صیدنه - ترجمه باقر مظفرزاده – چاپ اول – فرهنگستان زبان و ادب فارسی -  1383
4- حسینی طبیب ، محمد مومن .  تحفه حکیم مومن – چاپخانه مصطفوی 1338
5- عقیلی خراسانی ، محمد حسین . مخزن الادویه – تهران . انتشارات علمی و فرهنگی ،1367
6- انصاری شیرازی ، علی بن حسین .اختیارات بدیعی – تصحیح و تحشیه دکتر محمد تقی میر – ناشر شرکت دارویی پخش رازی 1371
7- زرگری ، علی . گیاهان دارویی – جلد 3 - چاپ ششم – انتشارات دانشگاه تهران ، آذر 1375
8 - خسروی ، سید مهدی . گیاهان دارویی– زیر نظر دکتر حاج سید احمد علی خسروی معروف به ابن سینای ثانی – چاپ اول  – نشر محمد 1373
9- نورانی ، مصطفی .  دایره المعارف طب اسلامی – جلد 1– چاپ اول – ناشر ارمغان یوسف 1384
10- مظفریان ، ولی الله .  فرهنگ نامهای گیاهان ایران – چاپ دوم– نشر فرهنگ معاصر1377 
11- تطبیق نامهای کهن گیاهان دارویی با نامهای علمی - احمد قهرمان و احمدرضا اخوت – بهار 1383 – انتشارات دانشگاه تهران
12- قابوسنامه  - قابوس بن وشمگیر – قرن 5
13- سایتهای اینترنتی
14- Medicinal Plants ( Narayan Das Prajapati S.S. Purohit )



این خبر از طرف طب سنتی,طب مکمل,گیاهان دارویی,مشاوره طب سنتی,طبیب خراسان
( http://tabib-khorasan.ir/news.php?extend.301 )